Maska sirige

Maska sirige o fantazyjnej formie wykorzystuje naturalnie wykrzywione drewno. Choć jej wygląd różni się od tradycyjnych sirige, przez mieszkańców kraju Dogonów rozpoznawana jest jako wyobrażenie domu szefa ginna – czyli wielkiej rodziny. Jest to przykład sztuki, która pojawiła się wraz z rozwijającym się ruchem turystycznym u Dogonów i zapotrzebowaniem na tzw. sztukę pamiątkarską. Produkcja przedmiotów wykonywanych specjalnie dla turystów i handel nimi stanowiły jeszcze kilka lat temu istotne źródło dochodów dla lokalnych twórców, pośredników i handlarzy. Maski zyskały status najważniejszych pamiątek z pobytu w Afryce. Dogońskie maski można kupić w wielu miejscach nie tylko w Mali, ale także innych krajach afrykańskich.

Rozwijająca się turystyka wpłynęła również na zmiany w tańcach masek. Tańce odbywające się z okazji święta pogrzebowego Dama zmodyfikowano jako przedstawienie teatralne dla turystów oraz gości odwiedzających wioski dogońskie. Tańczą ci sami mężczyźni, widowiska różnią się jednak kilkoma aspektami: tańce zostały skrócone, odbywają się zawsze na placu publicznym, nie towarzyszą im pieśni a jedynie akompaniament bębnów i publiczność, którą stanowią turyści i dogońskie dzieci. Tańce Dogonów po raz pierwszy wyjęto z ich tradycyjnej scenerii na początku lat trzydziestych XX wieku, kiedy to grupa tancerzy została wysłana do Paryża. Współcześnie nadal biorą udział w wielu festiwalach sztuki i konkursach międzynarodowych w Afryce i poza nią.

Pojawienie się masek jako produktu przeznaczonego dla turysty nie jest zjawiskiem nowym. Malowniczo położone wioski dogońskie zaczęły cieszyć się uwagą turystów już pod koniec lat czterdziestych ubiegłego wieku. Największy wzrost tego zainteresowania przypadał na przełom wieków XX/XXI. Ustał na początku 2012 roku.

Ewa Prądzyńska