Zygmunt I Stary
1532
Muzeum Narodowe w Lublinie
Jest częścią kolekcji: Polska sztuka medalierska od XVI wieku do XVIII wieku
Prezentowany obiekt to kopia medalu z 1527 roku. Odlew został wykonany w połowie XIX wieku. Niestety dokładny czas i okoliczności jego wykonania nie są znane.
Przez długi czas za autora oryginału uważano Hansa Schwarza, uznawanego za pierwszego medaliera działającego na terenie monarchii Habsburgów. Sztuka medalierska, znana i ceniona w antyku, na wieki została praktycznie zapomniana. Dopiero w końcu XIV wieku zaczęła się odradzać na terenie Italii i Flandrii. Popularność zdobyła za sprawą włoskiego artysty Antonia Pisano, znanego również jako Pisanello, którego działalność przypada na pierwszą połowę XV wieku. Bardzo szybko znalazł naśladowców w niemal całej Europie. Na ziemiach polskich za pierwszy medal, we właściwym tego słowa znaczeniu, należy uznać dzieło nieznanego autora z 1508 roku zamówione przez biskupa wrocławskiego Jana Turzona.
Omawiany medal, przedstawiający króla Zygmunta I Starego, również jest dziełem nieznanego artysty. O czasie jego powstania informuje data umieszczona w napisie otokowym rewersu. Z kolei w otoku awersu umieszczono napis głoszący, że medal przedstawia Zygmunta I, króla Polski i ojca ojczyzny, którego wizerunek wykonano z natury w wieku lat 60. Jak się wydaje, jest to wierny portret Zygmunta Starego. Przekonuje o tym nie tylko wzmiankowany napis, ale i indywidualny rys wizerunku, w którym trudno dopatrzyć się nadmiernego upiększania postaci.
Nie do końca wierny rzeczywistości roku 1527 jest natomiast rewers medalu. W centralnym polu umieszczono na nim tarczę z herbem Królestwa Polskiego, której towarzyszą trzy tarcze herbowe ziem z Polską związanych oraz czwarta, z herbem Habsburgów. Nie budzi wątpliwości wizerunek tarczy z herbem Wielkiego Księstwa Litewskiego i Rusi, natomiast tereny Prus Książęcych symbolizuje herb zakonu krzyżackiego. W 1527 roku nie odpowiadał aktualnej sytuacji politycznej. Dwa lata wcześniej zakon ten został na terenie Prus zlikwidowany, a księstwo zaczęło używać nowego, świeckiego herbu, przedstawiającego czarnego orła z koroną na szyi oraz literą S na piersi. Litera ta była inicjałem imienia Zygmunta Starego (po łacinie Sigismundus), jednak – co ważniejsze – symbolizowała zależność lenną księstwa od Polski. Dziwi również brak herbu Mazowsza, które w 1526 roku zostało przyłączone do królestwa Polskiego.
Leszek Poniewozik
Autor / wytwórca
Wymiary
cały obiekt:
Rodzaj obiektu
medal
Technika
srebrzenie, odlew
Czas powstania / datowanie
Miejsce powstania / znalezienia
Właściciel
Muzeum Narodowe w Lublinie
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
Padovano, Giovanni Maria
1532
Muzeum Narodowe w Lublinie
Władysław II Jagiełło, król Polski
1431 — 1434
Muzeum Narodowe w Lublinie
nieznany
1669
Muzeum Narodowe w Lublinie
odkryj ten TEMAT
Muzeum Narodowe w Lublinie
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna
0/500
Używamy plików cookie, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Plikami cookie możesz zarządzać, zmieniając ustawienia swojej przeglądarki internetowej. Więcej informacji w Polityce prywatności.
Używamy plików cookie, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Plikami cookie możesz zarządzać, zmieniając ustawienia swojej przeglądarki internetowej. Więcej informacji w Polityce prywatności.
Zarządzaj plikami cookies:
Ten rodzaj plików cookies jest niezbędny do funkcjonowania serwisu. Możesz zmienić ustawienia swojej przeglądarki tak, aby je zablokować, jednak strona nie będzie wtedy działała prawidłowo.
WYMAGANE
Służą do pomiaru zaangażowania użytkowników i generowania statystyk na temat serwisu w celu lepszego zrozumienia, jak jest używany. Jeśli zablokujesz ten rodzaj cookies nie będziemy mogli zbierać informacji o korzystaniu z serwisu i nie będziemy w stanie monitorować jego wydajności.