Polowanie na kaczki

Adam Malinowski urodził się w Lublinie w 1829 roku. Edukację artystyczną rozpoczął w rodzinnym mieście, między innymi w warsztacie złotniczym swego ojca. Na dalsze nauki wyjechał do Warszawy i Wiednia. Ucząc się, pracował w tamtejszych teatrach przy tworzeniu dekoracji do spektakli. Po powrocie do kraju kontynuował ten rodzaj twórczości, osiągając niemałe sukcesy – w roku 1872 został naczelnym dekoratorem Warszawskich Teatrów Rządowych: Wielkiego, Rozmaitości i Letniego.

Równolegle do pracy zawodowej zajmował się malarstwem sztalugowym. Jego ulubionym gatunkiem był pejzaż. Malował widoki rodzimej Lubelszczyzny, Kujaw i Wołynia, ukazywane często w porze świtu i zmierzchu. Cechuje je linearne, drobiazgowe ujęcie i ograniczona, niemal monochromatyczna kolorystyka. Nastrojowe pejzaże z motywem chałup, młynów, ruin zamków na tle malowniczej natury, dopełnione uroczymi szczegółami, przywołują skojarzenia z XVII-wiecznym pejzażem holenderskim.

Bardzo wyraźne inspiracje twórczością wielkich mistrzów północnych są widoczne w obrazie Polowanie na kaczki z 1878 roku. Przedstawienie ukazuje fragment płaskiego rozlewiska znajdującego się pośród rozległych łąk, urozmaiconych różnorodną roślinnością. Kilka dużych pochylonych drzew o poskręcanych pniach, rosnących na piaszczystym brzegu, zajmuje połowę pierwszego planu i stanowi dominantę kompozycji. W ich sąsiedztwie, w centrum przedstawienia, widnieją dwie maleńkie, ledwie dostrzegalne figurki – myśliwego i psa. Nad daleką, nieregularną linią drzew, na rozjarzonym różano-złotym blaskiem niebie unosi się lecący klucz dzikich kaczek. Myśliwy, pies, lecące ptaki stanowią motywy, które w sposób bardzo dyskretny, typowy dla malarstwa dawnych Holendrów, lecz także dla samego Malinowskiego, sugerują określony temat. Wydaje się jednak, że jest on tu tylko pretekstem do sporządzenia szczegółowego studium natury i zmierzenia się z trudnymi wyzwaniami artystycznymi. Malarz dążył do wiarygodnego odtworzenia na płótnie wrażeń zmysłowych i wywołanych przez nie emocji: przestrzeni, powietrza, światła, chłodnego, pogrążonego w ciszy poranka.

Bożena Kasperowicz