Frauen im Bergwerk (Frauen mit Förderwagen) | Kobiety w kopalni (Kobiety z wagonikami na przodku)

Kompozycja Frauen im Bergwerk, znana też pod tytułem Frauen mit Förderwagen (Kobiety z wózkami kopalnianymi), przedstawia robotnice przesuwające wózki załadowane urobkiem. Grafika wykonana techniką linorytu i odbita na grubym kremowym papierze jest jedną z dodatkowych kompozycji z cyklu Rhytmus der Arbeit (Rytm pracy). Cykl obejmował sześć linorytów, drzeworyt oraz wykonaną jako linoryt kartę z dedykacją Käthe Kollwitz. Karta tytułowa nigdy nie została wydana, zachowała się tylko w formie rysunku projektowego. Artystka pracowała nad cyklem w latach 1912–1916 i opublikowała go w wydawnictwie Victora Singera w Hamburgu w 1916 roku.

Ciężko pracujące kobiety poruszające się pod ażurową, stalową konstrukcją, po której poprowadzono przewody linii elektrycznej, to jeden z tematów przemysłowych podejmowanych przez Sellę Hasse. Artystka chętnie łączyła motywy industrialnego pejzażu z figurami ludzkimi w sposób nie tylko oddający specyfikę nowoczesnego świata, ale i zawierający duży ładunek ekspresji. Zainteresowanie, a nawet zachwyt tematyką przemysłową obserwować można u niejednego artysty tworzącego w pierwszych dziesięcioleciach XX wieku. Specyfika dzieł Hasse polegała na łączeniu nowoczesnej, pełnej ekspresji kompozycji ze sposobem przedstawienia robotników w ich trudnej sytuacji społecznej, świadczącym o dużej wrażliwości artystki.

Sella Hasse urodziła się w 1878 roku w Bitterfeld, zmarła w 1963 roku w Berlinie. Była studentką berlińskiej akademii sztuki. Uczyła się u wybitnych przedstawicieli klasycznego modernizmu – Franza Skarbiny, Waltera Leistikowa i Lovisa Corintha. Na tematykę jej prac i sposób traktowania bohaterów wpłynęła przyjaźń z ekspresjonistką Käthe Kollwitz. Hasse przedstawiała robotników, biedotę miejską, socjalną niedolę kobiet. Pracowała w Berlinie, Hamburgu i Weimarze.

Ewa Gwiazdowska