Paul von Hindenburg

Ernesto de Fiori pochodził z austriackiej rodziny o piemonckich korzeniach. Studiował krótko pod kierunkiem Gabriela von Hackla w akademii monachijskiej, lecz artystycznie ukształtowały go międzynarodowe środowiska w Rzymie i Paryżu. Po pierwszowojennej tułaczce i zuryskim azylu zamieszkał na krótko w Monachium, a w 1921 roku przeniósł się do Berlina. W tętniącej życiem stolicy salon Fritza Gurlitta błyskawicznie zorganizował mu wystawę monograficzną, krótko potem wyłączność na reprezentowanie twórcy uzyskał Alfred Flechtheim. W swojej galerii oferował stałą prezentację najnowszych prac, zaś w organie prasowym „Querschnitt” zamieszczał rysunki artysty i doniesienia o zakupach jego dzieł do zbiorów muzealnych. Od 1922 roku zaczęły powstawać rzeźbiarskie portrety de Fioriego, który – trzykrotnie żonaty, o wdzięku osobistym porównywanym do urody bohaterów Sandra Botticellego – stał się ulubieńcem berlińskiej socjety. Wśród uwiecznianych przez niego gwiazd znalazły się szwedzka tancerka Carina Ari, niemiecka aktorka Elizabeth Bergner, pierwsza dama teatru izraelskiego Chana Rovina, a przede wszystkim Marlene Dietrich, której seans w atelier de Fioriego rozgłośniły w 1931 roku najważniejsze media krajowe. Sam artysta opublikował z kolei relację z dwóch sesji portretowych z prezydentem Rzeszy Paulem von Hindenburgiem (1928). Ich efekt, znany z kilku odlewów stiukowych oraz dziesięciu brązowych, ozdobił wiele publicznych kolekcji, w tym Muzeum Miejskiego w Szczecinie. Gładka powierzchnia wczesnych kompozycji ustępowała impresjonistycznemu traktowaniu wolumenu, wywodzącemu się z propozycji Auguste’a Rodina i podchwyconemu w tym czasie także przez innych twórców niemieckich, między innymi Georga Kolbego i Renée Sintenis. Rozchodzenie się twórczości de Fioriego, paradoksalnie ewoluującej w przeciwnym kierunku do klasycyzmu oficjalnej rzeźby, z poglądami estetycznymi teoretyków III Rzeszy, jak również utrata wsparcia Flechtheima, stającego się dla nazistów symbolem żydowsko-bolszewickiej „sztuki zwyrodniałej”, przyczyniły się do osłabienia pozycji artysty. Gdy z muzeów wycofano niektóre jego prace, de Fiori zdecydował się na emigrację w Brazylii.

Szymon Piotr Kubiak