![E/16803/ML E/16803/ML - Krzyż dwustronny, po obu stronach po 5 pól z malowanymi przedstawieniami – z jednej strony temat Ukrzyżowania, z drugiej – Zmartwychwstania. Tło na obu stronach błękitne, z obłokami.
Ukrzyżowanie
W centrum Chrystus Ukrzyżowany: w cierniowej koronie, perizonium, ze stopami przybitymi, każda odrębnym gwoździem. Na górnym ramieniu tabliczka z napisem INRI. W polu pod krzyżem widnieje czaszka i skrzyżowane piszczele. W polu po lewej – Maryja ze złożonymi dłońmi, ubrana w błękitną suknię i biały maforion, obok zachowany fragment inskrypcji (MP). Po prawej św. Jan (C. IOAHN) w błękitnej szacie spodniej i białym płaszczu, z dłońmi skierowanymi w stronę Chrystusa. W górnym polu – Bóg Ojciec wychylający się spośród chmur, w rozwianym płaszczu, z napisem: ??? ???.
Zmartwychwstanie
W centrum ukazany jest Chrystus Zmartwychwstały; prawą dłoń unosi ku górze, jego głowę otacza poświata. Ubrany jest w jasnoróżową szatę spodnią i błękitny płaszcz. W polu poniżej widoczny jest pusty sarkofag. Ponad nim widnieje napis: BOCKPECEHIE ?????. W polu po lewej – w jasnych szatach ukazany jest anioł trzymający płytę nagrobną, po prawej – jedna z myrofor, z naczyniem na olejek w dłoniach, ubrana w błękitną suknię i biały maforion. W górnym polu, pośród chmur, w jasnej poświacie widnieje oko opatrzności (oko wpisane w trójkąt).
Wszystkie twarze, oprócz Boga Ojca, mają identyczne rysy. Ograniczona gama barwna.
Przemieszanie napisów cyrylickich i łacińskich świadczy o środowisku unickim.
Konserwacja: 2010](/brepo/panel_repo/2022/04/15/0jkdxh/contain-360-1000-max-e-16803-ml-001.jpg)
Krzyż dwustronny unicki ze scenami Ukrzyżowania i Zmartwychwstania
1801 — 1900
Muzeum Narodowe w Lublinie
Jest częścią kolekcji: Sztuka Ludowa Lubelszczyzny (XVII – 1. połowa XX wieku)
Przedstawienia św. Mikołaja pojawiają się w sztuce Europy Środkowej, zarówno w kręgu tradycji bizantyjskiej, jak i łacińskiej. W obrządku wschodnim to jeden z ulubionych i najczęściej przedstawianych świętych. Jego popularność była tak duża, iż na prowincji w Rosji jeszcze do początku XX wieku prawie powszechnie uważano go za czwartą osobę Trójcy Świętej, a nawet identyfikowano z Chrystusem i Bogiem. To utożsamianie poniekąd miało źródło w zbieżności ikonografii z przedstawieniem Chrystusa Pantokratora. Święty zazwyczaj jest przedstawiany w liturgicznych szatach biskupich. Nosi szatę liturgiczną (omoforion) z dużymi krzyżami i ornat (felonion), często również ozdobioną krzyżami kapę (polystaurion), a na głowie mitrę. Prawą rękę podniesioną ma w geście błogosławieństwa, w lewej trzyma księgę, zazwyczaj zamkniętą, chociaż na nielicznych ikonach również otwartą. Niekiedy po obu stronach u góry obrazu towarzyszą mu Chrystus i Maria. Ten, na feretronie z obramieniem trójlistnym ze stylizowanymi liśćmi akantu, jest jednak ukazany sam, na tle skalistego pejzażu z cerkwią. Twarz ma podłużną, o ascetycznym obliczu z cienkim długim nosem i małymi ustami oraz wieloma zmarszczkami i bruzdami. Włosy i brodę zdobi siwy krótki zarost.
Tradycja ukazywania scen z życia św. Mikołaja znana była już w XI wieku w Bizancjum, a szczyt popularności zaznaczył się w malarstwie ikonowym w wiekach XIV–XVI. Święty Mikołaj, oprócz opiekuna dzieci, jest uznawany za obrońcę ortodoksji, wzorowego duszpasterza, ostoję biednych i bezbronnych. Jest także patronem żeglarzy, więźniów i sierot. Żadnego innego świętego, z wyjątkiem Matki Bożej, nie przedstawia się tak często na ikonach. Wierzono, że każda ikona z jego wizerunkiem jest cudowna. O Mikołaju mówiono czasem „ruski bóg”, a wśród wiernych krążyło przekonanie, że kiedy Bóg się zestarzeje, Mikołaj przejmie panowanie nad światem.
Autor / wytwórca
Rodzaj obiektu
malarstwo
Technika
polichromia, snycerstwo, technika olejna
Czas powstania / datowanie
Miejsce powstania / znalezienia
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
1801 — 1900
Muzeum Narodowe w Lublinie
1890 — 1910
Muzeum Narodowe w Lublinie
1701 — 1800
Muzeum Narodowe w Lublinie
odkryj ten TEMAT
Muzeum Narodowe w Szczecinie
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna