Tetradrachma

Aleksander III zwany Wielkim (336–323 p.n.e.) w krótkim czasie stworzył wielkie imperium rozciągające się od Grecji i Egiptu aż po Indie. Cały ten obszar znalazł się tym samym w kręgu kultury, języka i obyczajów greckich. Dostęp do lokalnych złóż szlachetnych kruszców oraz perskie złoto i srebro umożliwiły produkcję monet obiegających na terenie tego rozległego państwa. Mennictwo zostało zorganizowane w oparciu o attycki system wagowy, według którego bito srebrne drachmy (4,36 g) i tetradrachmy (17,44 g) oraz złote statery, uzupełniane o monety brązowe. Na srebrnych emisjach umieszczono wizerunek głowy młodego Heraklesa w lwiej skórze rysami przypominającego Aleksandra i postać Zeusa siedzącego na tronie z orłem w dłoni. W świecie greckim na awersy monet trafiały wyobrażenia określonych bóstw, herosów lub inne święte symbole. Osoby żyjące nie mogły sobie na to pozwolić. W ikonografii monetarnej dokonała się rewolucja, a wizerunek Heraklesa był aluzją do Aleksandra jako herosa. Po śmierci Aleksander został ubóstwiony i uznany za syna Zeusa Ammona, którego portrety pojawiły się na monetach jego następców (diadochów). Na rewersie prezentowanej monety widzimy wizerunek Zeusa na tronie z orłem (Zeus Aetoforos), w pozie przypominającej posąg Zeusa Olimpijskiego. Na stemplu gromowładny bóg przedstawiony został w profilowym ujęciu z orłem, w którego czasami sam się przemieniał. Jedyny napis ALEZANROY odnosił się do imienia Aleksandra występującego w mianowniku liczby pojedynczej.

Popularne na rynku tetradrachmy, a szczególnie ateńskie „sówki” (z wizerunkiem głowy Ateny i sową) naśladowane były w różnych regionach starożytnego świata. W przypadku prezentowanej monety mamy do czynienia ze starannym naśladownictwem dokładnie oddającym styl i attycki standard oryginału. Niewielkie różnice występujące w zakresie detali świadczą raczej o greckim kręgu produkcji i emisji datowanej na początek III wieku p.n.e.

Genowefa Horoszko