Trzy haczyki

Połów ryb za pomocą narzędzi wyposażonych w haczyki znany jest od dawna we wszystkich prawie kulturach świata. Najprostszymi narzędziami haczykowymi są wędki złożone z wędziska, sznurka i haczyka. W tradycyjnym rybołówstwie używano także wędek tzw. pływających, bez wędziska. Długi sznur zakończony haczykiem był nawijany na kawałek drewna lub pęczek sitowia. Rybacy łowili takimi wędkami rozrzucając je na wodzie, w której swobodnie pływały, zimą w przeręblach. Na Pomorzu były powszechnie używane i nosiły pochodzącą z języka niemieckiego nazwę „pupy”. Najpopularniejszym narzędziami haczykowymi na Pomorzu w początkach XX wieku były zwykłe sznury z haczykami na końcach. Używano ich zarówno na wodach śródlądowych jak i na morzu, do połowu różnych gatunków ryb, m.in. fląder, dorszy i węgorzy. Jak wskazuje sama nazwa, składały się z długiego sznura oraz przywiązanych do niego krótszych sznurków zakończonych haczykami. W zależności od gatunku ryb, które chciano złowić, sznury były umieszczane na odpowiedniej głębokości regulowanej rozmieszczeniem pływaków i ciężarków. Na końcach sznurków doczepionych do liny głównej znajdowały się różnej wielkości haczyki z przynętą. W połów takimi sznurami zaangażowane były całe rodziny. Żony, matki i dzieci rybaków szukały przynęty, nabijały ją na haczyki, a po zakończonym połowie rozplątywały i czyściły sznury. W kolekcji Działu Etnografii Pomorza Muzeum Narodowego w Szczecinie znajdują się trzy mosiężne haczyki z 1. połowy XX wieku. Są wyrobami fabrycznymi. Nazwa zakładu, w którym zostały wykonane nie jest znana. Każdy z nich ma zadzior oraz przypon, czyli element łączący haczyk ze sznurem. Przed wojną haczyki należały do zbiorów Pommersches Landesmuseum Stettin.

Agnieszka Słowińska