Kalendarz fotograficzny na 1871 rok

Pierwsze kalendarze miały wyłącznie formę książki i były tratowane z szacunkiem należnym książce. Czytano je od deski do deski oraz przechowywano przez lata, gdyż poza kalendarium zawierały inne ciekawe treści. Oprócz znaczenia praktycznego miały też funkcje dydaktyczne. Publikowano w nich treści literackie, obyczajowe, ciekawostki historyczno-przyrodnicze, a z czasem reklamy firm. Najstarszy kalendarz lubelski pochodzi z 1636 roku.

Wraz z pojawieniem się fotografii popularność zdobyły kalendarze ścienne. Zawierały całe kalendarium na jednej stronie, co było bardzo praktyczne. Były nieporównywalnie tańsze od kalendarzy książkowych i dzięki temu bardziej dostępne.

Kalendarz Nowaczyńskiego został wydany bardzo starannie. Fotografie wykonał Aleksander Nowaczyński, drukowaniem zajął się jego ojciec, Józef. Kalendarium jest swobodnie rozmieszczone miesiącami na całej planszy, która została ozdobiona widokami Lublina i Puław. Znajdziemy tu ponadto typy ludowe, portrety i karykatury.

Dobór wątku ilustracyjnego nie jest przypadkowy. Temat nawiązuje do tego, co się działo w ówczesnym Lublinie. Bardzo dużą popularnością cieszył się teatr, który odgrywał znaczną rolę w życiu kulturalnym miasta. Przez kilka sezonów w Lublinie gościła objazdowa grupa teatralna Pawła Ratajewicza, który piastował stanowisko dyrektora teatru miejskiego od 1869 roku. Jego zespół grał w Lublinie w latach 60. i 70. XIX wieku. Wcześniej dawał występy w Łomży, Suwałkach, Kielcach, Płocku, Siedlcach i Zamościu.

Paweł Ratajewicz był z wykształcenia prawnikiem, ale porzucił aplikanturę w lubelskim Trybunale na rzecz aktorstwa. Wpływ na tę decyzję miało spotkanie z aktorem Adamem Tomaszem Chełchowskim, w którego grupie rozpoczął swoją przygodę sceniczną. W 1843 roku założył zespół teatralny, do którego należało wiele zdolnych osób. Ratajewicz dbał o poziom wystawianych sztuk. Aktorzy z własną orkiestrą objeżdżali miasta i miasteczka, dając przedstawienia. Wystawiali komedie, operetki, dramaty. Niektóre spektakle cieszyły się ogromnym powodzeniem. Mimo to życie aktorów nie było łatwe, gdyż okresy prosperity przeplatały się z biedą.