Forma muszlowata

Wykonana z brązu forma składa się z dwóch części nazywanych muszlami. Ten niecodzienny przedmiot służył do wyrobu niewielkich siekierek z uszkiem i tulejką, w której mocowane było drewniane stylisko. Formę znaleziono w 1884 roku w bagnie. Stanowiła element dużego skarbu, w którym znajdowały się części rzędu końskiego (dwa bliźniacze wędzidła, 14 brzękadeł, 14 guzków, trzy kółka), dwie pary form do odlewnia siekierek, trzy fibule, okazała brzytwa i destrukty kilku wyrobów brązowych oraz żelaznych. Bagienny kontekst skarbu może świadczyć o jego szczególnym znaczeniu związanym ze sferą wierzeniową i składaniem darów ofiarnych. Depozyt, datowany na wczesną epokę żelaza (ok. 750–600/550 BC) trafił w całości do zbiorów muzealnych w Szczecinie i był tu przechowywany do sierpnia 1944 roku. Z uwagi na zbliżający się front i naloty alianckie wraz z innymi cennymi zabytkami przewieziono go w głąb Niemiec. Do Szczecina skarb powrócił dopiero w 2009 roku w rezultacie polsko-niemieckiej wymiany dawnych (przedwojennych) zbiorów archeologicznych. Większość występujących w depozycie kiełpińskim przedmiotów ma cechy wyrobów z kręgu kultury halsztackiej, której nazwa wywodzi się od cmentarzyska w miejscowości Hallstatt w Austrii. Prezentowana forma odlewnicza jest jednak odstępstwem, wytwarzany bowiem z niej typ siekierki nawiązuje do okazów znanych z północnej części Europy Środkowej. Należy podkreślić, że formy odlewnicze z brązu należą do rzadkich znalezisk w Polsce. Jak dotychczas odnotowano zaledwie 10 egzemplarzy.

Dorota Kozłowska