Pływak do sieci

Podczas badań archeologicznych prowadzonych w latach 1986-2001 w granicach szczecińskiego Podzamcza, pozyskano wiele tysięcy przedmiotów zabytkowych. Największą ich liczbę dostarczył wykop VI założony w obrębie kwartału 5. Jednym z nich jest pływak o wrzecionowatym kształcie, wykonany z jednego, dość dużego kawałka kory – zapewne sosnowej. Na obu zwężających się końcach wykonano po dwa otwory, przy czym na jednym krańcu są one doskonale widoczne, a na drugim słabo czytelne z powodu ubytku końcówki. Nie wiadomo, czy odłamanie nastąpiło jeszcze w trakcie użytkowania pływaka i było przyczyną jego porzucenia, czy też nastąpiło później, w wyniku procesów podepozycyjnych.

Proste do wykonania pływaki z kory, wytwarzano w przydomowych pracowniach, na własny użytek. Używano w tym celu noża, którym oddzielano odpowiedni fragment kory od pnia, nadawano mu wymagany kształt, a w końcówkach czubkiem noża wiercono otwory na linki. Podobne przedmioty są masowo znajdowane na stanowiskach nadwodnych, gdy tylko występujące na nich warunki pozwalały na zachowanie się surowców organicznych.

Prezentowany okaz stanowi przykład pływaka dwustronnego, dwuotworowego. Uważa się, że tego typu przedmioty służyły do unoszenia w toni wodnej górnej krawędzi sieci, do której były przymocowane za pomocą liny. Dolną krawędź sieci obciążały specjalne ciężarki. W zależności od gatunków ryb, które zamierzano łowić, sieć bywała umieszczana na różnych głębokościach – bliżej powierzchni lub dna.

Sławomir Słowiński