Na nieszporach

Mieczysław Reyzner studiował malarstwo w akademiach wiedeńskiej i monachijskiej. Od końca lat 80. XIX wieku działał w Paryżu, gdzie otworzył elegancką pracownię niedaleko Ogrodu Luksemburskiego. Krytycy podkreślali różnorodność tematów podejmowanych przez artystę i swobodę w posługiwaniu się różnymi konwencjami stylistycznymi. Zyskał we Francji uznanie jako utalentowany pejzażysta i portrecista. Docenione zostały też trzy symboliczne kompozycje: Poranek, Południe, Noc, wystawione po raz pierwszy na wystawie powszechnej w 1889 roku, a spopularyzowane przez wydawnictwa. W 1897 roku malarz przeniósł się na stałe do Lwowa. Na zamówienie tamtejszej klienteli wykonywał portrety. Największą popularnością cieszyły się idealizowane wizerunki, ukazujące całe modelki we wdzięcznych pozach, bądź tylko ich piękne „główki”. Efektem odbytych po kraju podróży były także pejzaże ukazujące widoki Huculszczyzny, Podola i Podhala. Ponadto Reyzner z upodobaniem malował kwiaty. Obok prac olejnych pozostawił liczne pastele.

Szczególnie interesującą część twórczości malarza stanowią wysoko oceniane już przez współczesnych, utrzymane w konwencji realistycznej portrety i studia starych kobiet. Stworzył on cykl takich przedstawień w 1892 roku i stale powracał do tematu przez cały okres swojej pracy twórczej. Należą do nich takie dzieła: Na nieszporach, Trzy babki, Modlące się kobiety. Elegijne kompozycje, przedstawiające modlące się staruszki w zaciszu wnętrz świątyń, zawierają refleksję artysty na temat losu ludzkiego. Obraz ma dużą siłę wyrazu. Przemyślana kompozycja, doskonała charakterystyka postaci, umiejętność zbudowania nastroju przez zastosowanie ograniczonej, ale subtelnej kolorystyki składają się na wrażenie wyciszonej monumentalności. Artysta w mistrzowski sposób obrazuje wizję kresu życia, które jest spokojnym i pogodnym trwaniem w modlitwie.

Największy zbiór obrazów malarza znajduje się w muzeach lwowskich, pojedyncze przykłady w polskich muzeach, między innymi w Muzeach Narodowych we Wrocławiu i w Krakowie.

Bożena Kasperowicz