Miecz antenowy

Ten kompletnie zachowany miecz obosieczny został odlany z brązu prawie trzy tysiące lat temu. Uchwyt i głownię wykonano oddzielnie, co pozwalało na wymianę uszkodzonego elementu, pękniętego lub wyszczerbionego w trakcie walki. Z uwagi na parę dekoracyjnych spiralnych tarczek zamontowanych na szczycie profilowanej rękojeści okaz ten zalicza się do mieczy tzw. antenowych. Jest to jeden z najbardziej efektownych wyrobów, charakterystycznych dla późnego okresu epoki brązu. Z terenu obecnej Polski znane są co najmniej 34 takie miecze, z których aż 26 pochodzi z Pomorza. Co ważne, większość z nich wykonana została w miejscowych warsztatach. Generalnie uważa się, że miecze podobnie jak siekiery, maczugi, sztylety i noże nie były podstawową bronią wojownika w epoce brązu. Rolę pierwszoplanową najpewniej spełniała prostsza i tańsza do wykonania włócznia. Miecze służyły jako broń kłująco-sieczna, dłuższe egzemplarze przypuszczalnie nadawały się do walki konnej, a krótsze były użytkowane przez piechurów. Miecz z Wołkowa, datowany na V okres epoki brązu (lata ok. 900–750 BC), wchodził w skład skarbu złożonego z trzech mieczy brązowych. Depozyt odkryty w bagnie, prawdopodobnie w 1. połowie XIX wieku, trafił do zbiorów szczecińskiego Towarzystwa Historii Pomorza i Starożytności. W 1944 roku, w obliczu zagrożenia nadciągającym frontem, miecz antenowy został ewakuowany w głąb Niemiec, pozostałe dwa ukryto na miejscu. Zabytek powrócił do Szczecina dopiero w 2009 roku w efekcie polsko-niemieckiej wymiany dawnych zbiorów archeologicznych.

Dorota Kozłowska