Postać przodka

Dogonowie to lud mieszkający w Republice Mali. Podstawą ich gospodarki jest kopieniactwo. Wiele z dogońskich dorocznych obrzędów wiąże się z zapewnieniu sobie dobrych zbiorów. W tym celu dziękują bogu Ammie i przodkom za dobry urodzaj prosząc, jednocześnie o błogosławieństwo na nadchodzący sezon prac polowych. Dwoma najważniejszymi świętami związanymi z rolniczym kalendarzem są Goru i Bulo, podczas których współpracują kapłani obu kultów życia – Hogon (kapłan kultu Lebe) i Binukedine (kapłan kultu Binu).

Bulo nazywane jest świętem siewów. Jego istotnym elementem jest składanie ofiar na ołtarzach wagem poświęconych przodkom rodziny, na drzwiach domostw oraz ołtarzach Lebe. Kilka dni później z kolei ofiarowuje się Yebanom papkę z ziaren pochodzących z podwójnych kłosów prosa zmieszanych z wodą. Są to istoty mityczne mieszkające w buszu. Uważane są za pierwszych właścicieli ziemi uprawnej oraz opiekunów bliźniąt. Ofiary im złożone mają zapewnić obfite zbiory. Jak ważne są te ofiary świadczy fakt, że każdego roku przed żniwami zbiera się źdźbła yu gine (podwójne proso), które są potem przechowywane aż do siewów przez patriarchów rodów ginna bana w specjalnych naczyniach.

Święto Bulo trwa trzy dni. Rozpoczyna się złożeniem ofiar – papki z prosa zmieszanego z wodą, piwa konyo, kur i baranów. Każdej tego typu czynności towarzyszy modlitwa, w której Dogonowie proszą Ammę o udane zbiory oraz zdrowie pozwalające ciężko pracować i przetrwać kolejny rok. Następnie proszą o błogosławieństwo dla zmarłych i żywych, dla kobiet, zbóż i zwierząt hodowlanych.

Mięso złożonych w ofierze zwierząt i ciasto z nowego prosa są następnie konsumowane przez patriarchów i bliźnięta. Ceremonię kończy wspólne picie lokalnego piwa konyo.

Ewa Prądzyńska