Miniaturowe naczynko

Prezentowany zabytek został odkryty podczas badań archeologicznych prowadzonych w roku 1957 na cmentarzysku ciałopalnym kultury łużyckiej w miejscowości Topornica w powiecie zamojskim (więcej o samym stanowisku archeologicznym patrz: 441/A/ML oraz 445/A/ML).

To niewielkie naczynko, o wysokości niespełna 4 cm, zostało zlokalizowane pośród innych przedmiotów o równie niewielkich rozmiarach (figurki konia z jeźdźcem, trzech czerpaczków i grzechotki). Na takie właśnie skupisko zabytków archeolodzy natrafili pomiędzy 230 grobami.

Naczynko zostało wykonane skrupulatnie – powierzchnie zostały wygładzone, dodatkowo na jego zewnętrznej stronie są widoczne odciski plecionki. Zabytek przetrwał do naszych czasów w dość dobrym stanie. Drobne uszkodzenia w postaci rozbitych fragmentów posklejano, niewielkie ubytki uzupełniono zaś gipsem.

Do czego mogło służyć takie naczynie?

Zazwyczaj tak małe naczynka znajdowane na cmentarzyskach uznaje się za przedmioty powiązane w jakiś sposób z obrzędami rytualnymi. Naczynko mogło być także pewnego rodzaju symbolicznym darem, imitującym większe naczynia używane codziennie w gospodarstwie. Nie możemy jednak wykluczyć, iż była to tylko zabawka, zwłaszcza że naczynko znaleziono obok grzechotki, figurki konika z jeźdźcem oraz innych zabytków o równie małych rozmiarach.