Puffer (pistolet z zamkiem kołowym)

Niemieckie puffer oznacza rodzaj pistoletu z zamkiem kołowym, który ma złamaną pod kątem kolbę i dużą okrągłą głowicę. Tego typu broń, mocowana przy siodle w skórzanych olstrach, używana była w XVI w. przez oddziały jazdy konnej.

Prezentowany egzemplarz jest analogiczny do zbioru 350 pistoletów znajdujących się w Rüstkammer w Dreźnie. Pistolety te charakteryzują się ciemną powłoką lufy i zamka (stąd określenie “schwarze puffer” – czarne puffery) oraz wytłaczanym wzorem zdobiącym kolbę i łoże. Głowice kolb pistoletów drezdeńskich posiadały herb Saksonii lub przedstawienie rycerza w hełmie na plakiecie, która nie zachowała się na szczecińskim obiekcie. Pistolety te były elementami wyposażenia żołnierzy konnej gwardii elektora saskiego, którzy towarzyszyli władcy podczas podróży (tzw. Reisigen Hofgesinde). Lufy tych broni sygnowane były różnie, jednak oznakowanie jak na pufferze szczecińskim, literami H i R, pomiędzy którymi znajduje się kartusz z przedstawieniem wspiętego lwa trzymającego strzałę, występuje też na kilku egzemplarzach drezdeńskich. Gernot Klatte w katalogu wystawy "Churfürstliche Gauardie. Die sächsichen Kurfürsten und ihre Leibgarden im Zeitalter der Reformation", która odbyła się w drezdeńskiej Rüstkammer, łączy inicjały HR z rusznikarzem Hansem Rubensem, jednak bez podania podstaw takiej hipotezy. Miejsce wykonania tej broni jest różnie opisywane w literaturze. W niektórych opracowaniach puncę tę łączy się z terenami Niemiec lub Saksonii, natomiast słownik rusznikarzy autorstwa Eugèna Herra, wskazuje na wytwórcę czynnego w Norymberdze (Bawaria) w latach 1588-1591.

Justyna Bądkowska