Fibula

Masywną fibulę z brązu znaleziono w bagnie, najprawdopodobniej w latach trzydziestych XX wieku. Można przypuszczać, że jest to rodzaj daru wotywnego, składanego bóstwu akwatycznemu. Specyficzne właściwości środowiska bagiennego umożliwiły przetrwanie wrzucanych tam przedmiotów do naszych czasów w idealnym stanie.
Prezentowana zapinka należy do bardzo rzadkiego, wręcz unikatowego na Pomorzu Zachodnim typu importowanych fibul prowincjonalnorzymskich. Poza nią znana jest jeszcze tylko jedna z miejscowości Czelin. Zapinki te produkowano w warsztatach odlewniczych funkcjonujących w rzymskich osiedlach w Noricum i zachodniej Panonii. Wytwarzane były w kilku odmianach. Okaz ze Świecianowa, jak większość egzemplarzy z ziem polskich, reprezentuje najprostszy konstrukcyjnie i najpospolitszy wariant. Fibule te upowszechniły się w prowincjach rzymskich w czasach dynastii julijsko-klaudyjskiej, szczególnie za panowania Tyberiusza i Klaudiusza (14–54 r. n.e.). Zapinki te odkrywane są parami, zawsze w grobach kobiecych. W 1. połowie I wieku pojawiają się w Barbaricum, na obszarze poza Cesarstwem Rzymskim wraz z najwcześniejszą, tzw. „czeską” falą napływu importów rzymskich, której są wyznacznikiem. Zapinkę kulturowo łączyć należy zapewne z wczesnym osadnictwem kultury wielbarskiej, względnie, co jednak mniej prawdopodobne, ze schyłkowym stadium funkcjonowania kultury oksywskiej i datować na 1. połowę I wieku.

Monika Witek