Postać kobiety

Kobiety dogońskie, jak każde inne na świecie, dbają o swój wygląd i chcą podobać się mężczyznom, choć ci deklarują, że przy wyborze kandydatki na małżonkę kierują się nie urodą, ale jej postawą i charakterem. Powtarzają nawet często, że „kto goni za pięknem, ten błądzi”.

Podstawowym elementem kobiecego stroju jest spódnica – prostokątna tkanina, którą Dogonka opasuje sobie biodra. Ogotemmeli Dolo opowiadał Marcelowi Graule’owi o kobiecej spódnicy tymi słowami: „Pierwszym ubraniem z tkaniny była kobieca spódniczka. Została uszyta, gdy kobieta zdjęła strój z włókna. Strój ten wykonany z czterech pasów materiału zszytych wzdłuż dłuższych krawędzi, jest oznaką kobiecości i nosi się go tak, że szwy łączące sztuki tkaniny biegną poziomo. Spódniczka zasłania ciało od pępka do kolan i zawija się ją i wiąże bez żadnego zapięcia. Kobieta nosi spódniczkę bez zapięcia, bo jej narządy płciowe są otwarte. Gdyby było inaczej, nigdy nie mogłaby zostać zapłodniona”. Tradycyjne bawełniane spódnice barwione są na granatowo za pomocą barwnika roślinnego indygo.

Dogonki uzupełniają swój strój o różnego rodzaju ozdoby: naszyjniki, wisiory, bransolety, kolczyki. Niegdyś nosiły też lekkie bransolety na kostkach nóg, oraz małe, cienkie kółka w wargach, ale obecnie zdarza się to już rzadko. Kobieca biżuteria zmieniła się w ciągu ostatniego stulecia. Jeszcze w 1. połowie XX wieku dominowały grube i ciężkie bransolety wykonane z miedzi lub żelaza. Obecnie spotyka się raczej ozdoby delikatne i lekkie. Wiele z nich nadal wykonują dogońscy kowale, ale kobiety chętnie noszą też ozdoby charakterystyczne na ludów koczowniczych oraz importowane, plastikowe.

Ewa Prądzyńska