Czarka rzymska z żeberkami

Rzymskie naczynie szklane (czarka) z żeberkami na brzuścu z przeźroczystego szkła wchodziło w skład wyposażenia grobu szkieletowego nakrytego brukiem kamiennym. Grób zawierał także drugie, niemal identyczne, nieco mniejsze naczynie szklane, które także zachowało się do dziś i znajduje się w zbiorach Muzeum Narodowego w Szczecinie. Pochówek odkryto przypadkowo w kwietniu 1883 roku. Na temat jego wyposażenia spotkać można w różne informacje. W grobie poza wspomnianymi dwoma naczyniami szklanymi na pewno znajdował się rzymski rondel z brązu, według niektórych autorów z napisem CIPIPOLIB, fragment drugiego naczynia z brązu oraz być może wiadro drewniane z metalowymi okuciami. Obie bliźniacze czarki z Kosina reprezentują formę naczyń szklanych będących w powszechnym użyciu zarówno w świecie antycznym jak i na obszarach Barbaricum. Produkowane były w warsztatach szklarskich zlokalizowanych we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego. Analogiczną czarkę znaleziono w jednym z kurhanów „książęcych” na cmentarzysku w Lubieszewie, pow. gryficki, który podobnie jak grób z Kosina jest przykładem okazałych pochówków elit plemiennych, tworzących się w społeczeństwach Pomorza Zachodniego w pierwszym wieku naszej ery. Napływ importowanych rzymskich naczyń z brązu i szkła stanowił jeden z głównych impulsów powodujących rozwarstwienie społeczne. Obie czarki z Kosina datowane są na okres wpływów rzymskich (2. połowa I wieku). Identyfikacja kulturowa grobu jest z Kosina nie jest natomiast jednoznaczna. Obrządek pogrzebowy odpowiada zasadniczo tradycji kultury wielbarskiej. Niektórzy badacze wyróżniają jednak tzw. skupisko (grupę) pyrzycką z cechami kultury wielbarskiej i śladami oddziaływani kultur zajmujących dolne Nadłabie.

Bartłomiej Rogalski