Święty Antoni Padewski z Dzieciątkiem

Franciszkanin św. Antoni Padewski jest uznawany przez mieszkańców Lublina za patrona miasta. Prawdopodobnie od XVII wieku, kiedy to na Bramie Krakowskiej pojawił się jego obraz. Jego kult wprowadzili bernardyni tuż po przybyciu do miasta w 1459 roku. Patronuje także innym polskim miastom, między innymi: Jasłu, Brodnicy czy Rybnikowi, oraz europejskim – Lizbonie i Padwie. Jego wezwanie ma wiele parafii i kościołów na całym świecie. Jest uznawany za opiekuna osób i rzeczy zaginionych, braci franciszkanów, sióstr antoninek, dzieci, górników, małżeństw, narzeczonych, położnic, ubogich, podróżnych. W kulturze ludowej św. Antoniego wzywano jako orędownika w przypadku bezpłodności, w sprawach rodzinnych, podczas zarazy bydła. W ikonografii jest przedstawiany we franciszkańskim habicie z kapturem, przewiązanym białym sznurem z trzema węzłami symbolizującymi śluby ubóstwa, posłuszeństwa i czystości. W dłoni trzyma lilię, symbol niewinności, a na ręku często Dzieciątko Jezus.

Święty Antoni jest związany nie tylko z Lublinem, dzięki niemu Radecznicę, wieś w powiecie zamojskim, uznano za Częstochowę Lubelszczyzny. Stało się to za sprawą majowego objawienia z 1664 roku. Wówczas święty na wzgórzu zwanym Łysą Górą ukazał się Szymonowi Tkaczowi, ubogiemu mieszkańcowi wioski, i poprosił o wzniesienie świątyni. Początkowo postawiono drewniany krzyż, pod którym gromadzili się wierni, miały tam miejsce pierwsze cuda. Na polecenie biskupa Mikołaja Świrskiego, sufragana chełmskiego, trzy lata później w miejscowości zostali ulokowani bernardyni, a w 1670 roku klasztorowi nadano akt fundacyjny. Radecznica szybko zasłynęła w okolicy jako sanktuarium, a tradycja odpustów 13 czerwca zaczęła gromadzić rzesze pątników obrządków grecko- i rzymskokatolickiego.

Największy rozwój ruchu pielgrzymkowego, tym samym wzrost popularności św. Antoniego i sława wioski, przypadł na lata 1815–1869. W 1869 roku zakonnicy byli represjonowani za udział w powstaniu styczniowym i musieli opuścić klasztor. Zabudowania początkowo oddano unitom, a w roku 1886 założono klasztor prawosławny. Trzydzieści lat później świątynia powróciła do katolików, w 1919 roku oo. Bernardyni ponownie objęli pieczą sanktuarium w Radecznicy i reaktywowali kult św. Antoniego.