Postać kobiety

Dogonowie to lud żyjący w południowo centralnej części Republiki Mali. Popularnymi motywami w sztuce dogońskiej są postacie męskie przedstawiające najczęściej przodków rzeczywistych lub mitycznych, antenatów o cechach androgynicznych, kobiety siedzące na stołkach, trzymające czasami w ramionach lub na kolanach dzieci oraz bóstwa Nommo z wydłużoną głową i podkurczonymi zwykle nogami. Tradycyjnie u Dogonów rzeźbieniem w drewnie zajmowali się kowale. W ostatnich czasach pojawiła się jednak wyspecjalizowana grupa lobolobane (osoba trudniąca się obróbką drewna). Lobolo – słowo, od którego pochodzi ta nazwa oznacza w języku dogo-so pracę w drewnie. Umiejętność obróbki tego surowca przechodzi z ojca na syna, zdarzają się też szczególnie uzdolnione jednostki, które same zdobywają wiedzę i doskonalą swoje umiejętności. Podstawowym narzędziem lobolobane jest siekierka guro lobolo (guro – „siekierka”). Rzeźbi się często w świeżym drewnie i dopiero potem pozostawia się wykonaną figurę do wyschnięcia, a następnie czyści się ją, wygładza i natłuszcza olejem. Rzeźbiarze uważają, że najważniejszymi elementami statuetki przedstawiającej kobietę są głowa i piersi, zaś u mężczyzny ramiona. Rzeźby przedstawiające mężczyzn nazywają się degayne, figurki kobiet degyana, natomiast statuetki wyobrażające kobiety z dziećmi określane są jako degyina.

Figury przodków stanowią ważną część ołtarzy. Jedną z ich podstawowych funkcji jest opieka nad rodziną, jednak aby na nią zasłużyć wymagane jest składanie stosownych ofiar. Najczęściej są nimi mąka z prosa zmieszana z wodą oraz kurczaki.

Omawiany egzemplarz został nabyty bezpośrednio od twórcy zaraz po wyciosaniu z drewna.

Ewa Prądzyńska