![MNS/Rz/2567/2 rozeta z kołpaka księcia Filipa II (1573-1618) - Ujęcie z przodu. Klejnot zbudowany z dwóch skręconych ze sobą śrubą części: ażurowego stelaża o romboidalnym kształcie i osadzonej na nim wysokiej, kasetowej oprawy, ujmującej diament o szlifie tablicowym. Stelaż i ścianki kasztu pokryte barwną emalią, korpusową, a także żłobkową, z wzorami rezerwowanymi w złocie. Rozety mają na spodniej stronie, w narożach, haczyki umożliwiające spinanie ich w łańcuch, a także uszka pozwalające na ich mocowanie do stroju.](/brepo/panel_repo/2022/04/12/ldyipj/contain-360-1000-max-mns-rz-2567-2-dscf0384-ppp.jpg)
Rozeta z kołpaka księcia Filipa II (1573-1618)
około 1600 — 1618
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Jest częścią kolekcji: Klejnoty i stroje książąt pomorskich
Turkusy ze względu na niezwykły, intensywnie niebieski lub niebieskozielony kolor, używane były w biżuterii już od starożytności. Ich największe i najwyższej jakości złoża znajdują się na terenie dawnej Persji (obecnie Iranu). Perskie turkusy docierały do Europy od średniowiecza szlakiem prowadzącym przez Turcję – stąd ich nazwa oznaczająca turecki kamień. Przypisywano im szczególne właściwości – miały chronić właściciela od nieszczęścia i schorzeń. Wierzono, że kamień ten zmienia odcień pod wpływem choroby osoby, która go nosi.
Pierścień z dużym intensywnie niebieskim, lekko żyłkowanym turkusem w gęsto puklowanej oprawie wydobyty został w 1946 roku z sarkofagu księcia pomorskiego Franciszka I, z krypty kościoła zamkowego w Szczecinie. Wymieniany był w opisie stroju, w którym pochowany został władca, jest on również widoczny na portrecie pośmiertnym Franciszka z katedry w Merseburgu. Książę nosił go na palcu wskazującym prawej ręki. Interesująco ukształtowana jest szyna pierścienia – jej końce ujmujące oprawę kaboszonu zakomponowane zostały z motywów floralnych, które oglądane z boku przypominają paszcze fantastycznych zwierząt.
Pierścienie z turkusami nie były rzadkością na pomorskim dworze. Wymieniane są w inwentarzach klejnotów książęcych, duży pierścień z niebieskim owalnym kamieniem widoczny jest również na znajdującym się w zbiorach szczecińskiego muzeum portrecie księcia Filipa I (dziadka Franciszka I), namalowanym w 1541 roku przez Lucasa Cranacha Młodszego.
Monika Frankowska-Makała
Autor / wytwórca
Wymiary
cały obiekt: wysokość: 3.2 cm, szerokość: 2.9 cm
Rodzaj obiektu
pierścień, biżuteria
Technika
kameryzowanie, cyzelowanie, kucie, odlew
Tworzywo / materiał
turkus, złoto
Pochodzenie / sposób pozyskania
przekaz
Czas powstania / datowanie
Miejsce powstania / znalezienia
Właściciel
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
około 1600 — 1618
Muzeum Narodowe w Szczecinie
około 1600 — 1618
Muzeum Narodowe w Szczecinie
około 1600
Muzeum Narodowe w Szczecinie
odkryj ten TEMAT
Muzeum Narodowe w Lublinie
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna