Loża Pod Trzema Cyrklami

W krajobrazie Szczecina w 1. połowie XIX wieku pojawiły się nowe budynki i miejsca, które szczecinianie chętnie odwiedzali i oglądali. Jednym z takich miejsc był ogród i siedziba loży masońskiej Pod Trzema Cyrklami znajdujące się na terenie obecnego Teatru Polskiego przy ulicy Swarożyca. Wolnomularze wyróżniali się w życiu kulturalnym Szczecina. W ich szeregach znaleźli się wybitni szczecinianie, jak słynny kompozytor Johann Carl Gottfried Loewe (1796–1869), zaś protektorami stali się niemieccy książęta, którzy sami byli masonami. Do 1935 roku, kiedy władze nazistowskie zakazały działalności masonerii i zarekwirowały jej mienie, w Szczecinie istniało siedem lóż masońskich z siedzibami w różnych częściach miasta. Jedną z najbardziej znanych i najstarszą była loża masońska Zur Drei Zirkeln, która powstała w XVIII wieku pod wpływem wolnomularstwa angielskiego. Słynęła z działalności dobroczynnej i kulturalnej. Na początku XIX wieku loża nabyła część terenu przy ul. Swarożyca i wzniosła tu około 1828 roku nową siedzibę. Z czasem członkowie loży wykupili przyległe tereny i przekształcili je w park oraz miejsce wypoczynkowe, dostępne dla wszystkich mieszkańców. Budynek loży okalały romantyczne ogrody, które można było podziwiać wraz z widokiem na Odrę, port i zamek ze specjalnego tarasu widokowego. Było to ulubione miejsce spotkań elity towarzyskiej Szczecina i jedno z najatrakcyjniejszych miejsc rozrywkowych. Widok na budynek szczecińskiej loży z fragmentem parku z ogrodami i letnią kawiarnią przedstawiła na akwareli z 1897 roku szczecińska artystka Clara Kettlitz (1833–1907). Urodzona w Poczdamie, swe dojrzałe życie związała ze Szczecinem, gdzie była nauczycielką śpiewu oraz malarką, czynną artystycznie od 1859 roku. Była żoną szczecińskiego kupca, mieszkała przy nieistniejącej obecnie ul. Lazurowej (Junkerstrasse).

Małgorzata Peszko