Kreis Belgard | Powiat Białogard

Spis został wykonany w ramach zainicjowanego przez pomorskiego językoznawcę dr. Roberta Holstena (1862–1954) projektu, polegającego na zebraniu przez nauczycieli i regionalistów z przedwojennej prowincji Pomorze (od Rugii do Lęborka) współczesnych ludowych i archiwalnych nazw obiektów fizjograficznych naturalnych i antropogenicznych oraz miejsc zamieszkanych i niezamieszkanych. Zgromadzony zespół archiwaliów (spisy i mapy, na których naniesiono lokalizację obiektów – Flurnamen Sammlung) obejmuje niematerialne dziedzictwo kulturowe regionu w zakresie onomastyki.

Dokumentację nazw obiektów fizjograficznych z obszaru dawnego Kreis Belgard (pol. Białogard; aktualnie, w innych granicach terytorialnych, pow. białogardzki, woj. zachodniopomorskie, Polska) z poszczególnych miejscowości na podstawie kwerend wykonali przede wszystkim wymienieni w spisie nauczyciele z miejscowych szkół, przy udziale innych regionalistów, jak leśniczy z leśniczówki w Głuszynie (niem. Forsthaus Dowenheide), administrator gorzelni z Rzeczenicy (niem. Reinfeld) czy naczelnik ówczesnej gminy Rzęsna (niem. Vorbruch). Całe opracowanie źródłowe nie posiada karty tytułowej z nazwiskiem twórcy i datą sporządzenia. Można jedynie na podstawie przeprowadzonych kwerend ogólnie przyjąć, że spis został przygotowany w latach trzydziestych XX wieku.

Językiem oryginału jest niemiecki (w tym dialekt dolnoniemiecki) oraz słownictwo słowiańskie, polskie i kaszubskie. W skład dokumentacji wchodzą 184 karty, w tym niektóre zapisane dwustronnie, obejmujące spis maszynowy (160 kart), spis odręczny (2 karty) i dokumenty odręczne (22 karty).

W zespole archiwaliów zachowała się również większość map topograficznych, na których naniesiono lokalizację obiektów fizjograficznych z przypisanymi nazwami.

Andrzej Chludziński

Pobierz kompletny PDF - Powiat Białogard (327.6 MB)