Stettin. Heumarkt mit altem Rathaus um 1900 | Szczecin. Rynek Sienny ze starym Ratuszem około 1900

Najstarsze dzieje Szczecina znane są dzięki wynikom badań archeologicznych prowadzonych łącznie przez kilka dekad na dzisiejszym wzgórzu zamkowych i terenie nadrzecznym położonym u jego podnóża. Najwcześniejsze źródła pisane pojawiają się dopiero w połowie XII wieku, kiedy Szczecin miał już za sobą kilka stuleci rozwoju. Hagiografowie św. Ottona z Bambergu, Apostoła Pomorza, opisują Szczecin jako najstarsze i najsławniejsze miasto Pomorzan, macierz miast pomorskich, stolicę całej prowincji. Zalążkiem miasta było niewielkie osiedle, w miejscu, gdzie obecnie znajduje się zamek książąt pomorskich. Już w X wieku zaczęła się formować także dzielnica nadodrzańska z bezpośrednim dostępem do rzeki. W 2. połowie tego stulecia funkcjonował przynajmniej dwuczłonowy kompleks osadniczy, a wprowadzony wówczas układ przestrzenny przetrwał do czasów lokacji miasta na prawie magdeburskim i reorganizacji związanej z wytyczaniem działek mieszczańskich i placów oraz powstawaniem budynków murowanych, w tym także obiektów użyteczności publicznej, w okresie późnego średniowiecza. Szczeciński Rynek Sienny, niem. Heumarkt, okresowo nazywany też Nowym Rynkiem, Placem Rzepichy i Starym Rynkiem, powstał w tym czasie. Pierwotnie odbywał się na nim handel sianem. Był to jeden z głównych placów staromiejskich tzw. Dolnego Miasta, na którym powstał najpierw drewniany, a następnie murowany w stylu gotyckim ratusz, który w XVII stuleciu został przebudowany w stylu barokowym. W tym czasie Rynek otaczały bogato dekorowane kamienice mieszczańskie. W XIX stuleciu powstał tu gmach szczecińskiej Giełdy, a na placu kwitł handel produktami codziennego użytku wystawianymi na licznych straganach. Było to miejsce tętniące życiem aż do końca drugiej wojny światowej. Zniszczony ratusz po wojnie został odbudowany częściowo w stylu gotyckim, częściowo barokowym. Dzisiejszy Rynek Sienny otaczają kamienice wzorowane na dawnej zabudowie, a od ulicy Mściwoja bloki mieszkalne powstałe w okresie tuż powojennym.

Anna Bogumiła Kowalska