treść serwisu

Denar

Jest częścią kolekcji: Monety pomorskie

Nota popularyzatorska

Mennictwo książęce na Pomorzu Zachodnim rozwinęło się dopiero w 2. połowie XII wieku po stosunkowo długim okresie posługiwania się monetą obcą (dirhemami arabskimi, denarami zachodnioeuropejskimi i polskimi) i naśladownictwami lokalnymi. Około 1170 roku dwaj książęta, Bogusław i Kazimierz, stworzyli jednolity system monetarny oparty na denarze, którego bili w stołecznych ośrodkach i centrach gospodarczych. Monety z tego wczesnego okresu tworzą dość zwartą i charakterystyczną grupę, datowaną na okres od ok. 1170 do ok. 1191 roku. Od strony ikonograficznej wszystkie monety zawierają treści manifestacyjne, niektóre zaś odnoszą się do współczesnych wydarzeń politycznych. Obecnie najliczniej wśród znalezisk pojawia się denar z trójwieżową budowlą arkadową i imionami obu książąt (Bogusław i Kazimierz) na awersie oraz popiersiem i imieniem św. Jana na rewersie. Ze względu na te wyobrażenia powstanie denara wiąże się z przeniesieniem biskupstwa pomorskiego z Uznamu do Kamienia (1176/1177) i budową katedry w Kamieniu. Budowla symbolizowała świątynię, a św. Jan Chrzciciel patrona diecezji. Te dwa symbole – popiersie świętego i świątynia związane są ze sferą sacrum, silnie akcentowaną w początkowym okresie mennictwa. Książę uznawany był za Bożego pomazańca uosabiającego mądrość, sprawiedliwość i praworządność. Emisja tego typu denarów datowana jest na lata ok. 1176–1180 i najpewniej realizowana była w Kamieniu albo w Szczecinie – centralnie położonym, głównym ośrodku władzy książęcej, umożliwiającym szerokie rozpowszechnienie monet na całym obszarze księstwa. Przedstawienia omawianego denara wykazują duże podobieństwo do monet bitych w XII wieku przez licznych niemieckich władców, szczególnie w Kolonii. Chronologicznie jednak pomorskie denary są starsze, mogły więc powstać niezależnie.

Genowefa Horoszko

Informacje o obiekcie

Informacje o obiekcie

Inne nazwy

Denar

Autor / wytwórca

Kazimierz I, książę dymiński (przed 1135-1180)
Bogusław I, książę pomorski (około 1127-1187)
Kołobrzeg

Wymiary

cały obiekt: wysokość: 0.7 mm

Rodzaj obiektu

moneta

Technika

bicie

Tworzywo / materiał

srebro

Pochodzenie / sposób pozyskania

pozyskanie własne

Czas powstania / datowanie

około 1176 — 1180

Miejsce powstania / znalezienia

powstanie: Kamień Pomorski (województwo zachodniopomorskie), Pomorze Zachodnie, region historyczny (Europa)

Właściciel

Muzeum Narodowe w Szczecinie

Numer identyfikacyjny

MNS/N/2930

Lokalizacja / status

obiekt na ekspozycji Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Tradycji Regionalnych, ul. Staromłyńska 27, Szczecin

Dodaj notatkę

Edytuj notatkę

0/500

Jakiś filtr
Data od:
Era
Wiek:
+
Rok:
+
Data do:
Era
Wiek:
+
Rok:
+
asd