Parawan

Parawan składa się z przegubowo łączonych skrzydeł. Mebel spełnia rolę ruchomej ścianki służącej do zasłonięcia lub wygrodzenia przestrzeni. Jest to jeden z najbardziej funkcjonalnych i poręcznych sprzętów stosowanych we wnętrzach mieszkalnych. Jego nazwa pochodzi z włoskiego „para vento” tłumaczonego jako osłonę przeciw wiatru. Francuzi zapożyczyli termin i spopularyzowali  pod nazwą „paravent” czyli ekran. Pierwsze parawany skonstruowano w Chinach, skąd trafiły do Japonii. W Europie sprzęty te pojawiły się prawdopodobnie w XVI w., gdy wyprawy odkrywców i kupców rozbudziły europejską fascynację Dalekim Wschodem. Na skutek zainteresowania szeroko pojętą kulturą Chin i Japonii wzrosło zapotrzebowanie na dalekowschodnie wyroby rzemiosła lub ich europejskie naśladownictwa. W Europie parawany cieszyły się największą popularnością w XVIII i XIX w. Z czasem zmieniono całkowicie ich stylistykę w niczym nie przypominającą dalekowschodniej, dostosowując ją do potrzeb aktualnie panującej na gruncie europejskim mody. Meble te stawały się niekiedy miejscem do eksponowania i oglądania interesujących widoków. Ramową klasycyzującą konstrukcję prezentowanego parawanu, naśladującego styl Ludwika XVI, wypełnia tkanina. W górnej części czterech skrzydeł mebla umieszczono dwustronnie w oszklonych ramach osiem odbitek graficznych. Wykonano je w ostatnich latach istnienia monarchii francuskiej. Są to numerowane, kolorowane akwarelą, akwaforty pochodzące z „Galerie des Modes et Costumes Francis”. Serię, ukazującą aktualną ówcześnie francuską modę, wydali w Paryżu w latach 1778-1787 Jacques Esnauts i Michael Rapilly. W ponad 70 sporadycznie dystrybuowanych tekach ukazało się ponad 400 ilustracji. Nazwiska autorów poszczególnych rysunków i rytowników umieszczono na każdej planszy po prawej stronie na dole. Zawarte w „Galerie des Modes et Costumes Francis” grafiki należą obecnie do rzadkich i niezwykle cenionych dzieł.

Teresa Bagińska-Żurawska