Egzekucja

Fotografia przedstawia egzekucję tubylca straconego przez powieszenie. Oczy mężczyzny zasłonięto białym materiałem, jego ręce na wysokości łokci ciasno związano za plecami przez co klatka piersiowa wypchnięta została do przodu mocno uwidaczniając żebra oraz eksponując jego szczupłą sylwetkę. Wiszące w powietrzu stopy z pewnością wcześniej opierały się o przewrócone skrzynie bądź pień. Bezpośrednio za nim widać Askarysów – tubylczych żołnierzy niemieckich wojsk afrykańskich oraz kilku innych mężczyzn – dwóch z nich wygląda jakby kopało dół. Egzekucji przyglądają się kolonizatorzy, oficerowie, żołnierze Schutztruppe z niemieckiego oddziału kolonialnego Niemieckiej Afryki Wschodniej, Askarysi, kapelan oraz miejscowa ludność: mężczyźni, kobiety i dzieci. Europejczycy spoglądają w stronę fotografa, pozując do zdjęcia.

Jest to jedna z 76 fotografii z albumu Aleksandra Dandelskiego (1863–1944), oficera pruskiego uczestniczącego w wojskowej ekspedycji do Niemieckiej Afryki Wschodniej (teren dzisiejszej Tanzanii, Rwandy i Burundi) około 1893 roku. Był to okres antyniemieckich powstań tubylców przeciw najeźdźcom bezwzględnie eksploatującym ludzi i zasoby, z których pierwsze wybuchło już trzy lata po założeniu Niemieckiej Afryki Wschodniej, w 1888 roku. Pomiędzy 1891 a 1898 rokiem grupy Hehe (suahili Wahehe), prowadzone przez wodza Mkwawę (Mkwavinyika Munyigumba Mwamuyinga 1855–1898), stawiały silny opór pruskim kolonizatorom aż do 1898 roku. Być może stracony mężczyzna był jednym z partyzantów lub próbującym wyswobodzić się niewolnikiem. W Niemieckiej Afryce Wschodniej niewolnictwo zostało bowiem zniesione dopiero w 1922 roku wraz z objęciem Tanganiki protektoratem brytyjskim.

Katarzyna Findlik-Gawron