List do Marii Maćkowskiej-Wydrowej oraz wiersz pt. "Rymy pobożne"

Maria Maćkowska-Wydrowa (zmarła w 1961 roku) to jedna z najbliższych przyjaciółek Józefa Czechowicza. Poeta poznał ją prawdopodobnie w czasie wspólnych studiów w Instytucie Pedagogiki Specjalnej. Uczyła w szkole specjalnej w Siedlcach, skąd została przeniesiona w 1930 roku do podobnej szkoły w Lublinie, gdzie pracowała z autorem Kamienia. W późniejszych latach była zatrudniona w Instytucie Głuchoniemych i Ociemniałych w Warszawie. W 1934 roku poślubiła malarza Jana Wydrę, którego poznała dzięki Czechowiczowi.

Marii Maćkowskiej zadedykował poeta wiele wierszy: światło po południu, śpiewny pocałunek, melancholia, nuta na dzwony. Przyjaciółce poświęcił również, zamieszczając jej inicjały w tytule utworu, prozę z 1938 roku – Bajkę dla pani M. W.

W jedynym znanym adresowanym do niej liście, napisanym 8 lipca 1938 roku, Czechowicz podejmuje wiele różnorodnych spraw i tematów. Pisze między innymi o współpracy z Franciszką Arnsztajnową. Wspomina o wspólnej pracy nad przekładem z języka angielskiego, zamówionym przez Polskie Radio, a także poetyckim dialogu obojga poetów. Informuje o zamiarze kontynuowania dwugłosu, aby później wydać go jako „maleńką książeczkę”. Zamysł ten, niestety, nie doszedł do skutku. Dwugłos ukazał się natomiast w 1939 roku w drugim numerze czasopisma „Pióro”.

Informacje o Arnsztajnowej były zapewne interesujące dla adresatki listu, która lubelską poetkę dobrze znała. Na zebraniach zarządu Związku Literatów w Lublinie Maćkowska ułatwiała niesłyszącej Arnsztajnowej kontakt z resztą uczestników, przekazując jej pisemnie treść ich wypowiedzi. W liście do Marii Maćkowskiej-Wydrowej Czechowicz zamieścił również rękopis wiersza Rymy pobożne. Utwór ukazał się w „Wymiarach” (1938, nr 3), a następnie wszedł do tomu nuta człowiecza. W redakcji dołączonej do listu ma odmienny układ graficzny. Uwagę zwraca również wklejona pod rękopisem wiersza w prawym dolnym rogu karty fotografia nieznanego portretu Czechowicza.