Cardinal Beaton. Murder of cardinal Beaton. | Kardynał Beaton. Morderstwo kardynała Beatona.

Półpostać en trois quarts zwróconego w lewo mężczyzny na ciemnym tle, odzianego w kapłańskie szaty, ukazuje kardynała Davida Beatona (około 1494–1546), szkockiego duchownego katolickiego i polityka, aspirującego do rangi regenta nieletniej spadkobierczyni tronu szkockiego, Mary I Stuart (1542-1587). Broniąc niezależności swego kraju, sprzeciwiał się wstąpieniu Henryka VIII (1491–1547) na tron Szkocji, a także małżeństwu Marii z synem króla, księciem Edwardem (1537–1553). Wzbudził niechęć protestantów, szczególnie po zaaranżowanym przez siebie w 1545 roku aresztowaniu, procesie i egzekucji pastora, Gearge'a Wishart'a. Został zamordowany mieczem przez szkockiego szlachcica, Normana Leslie’ego (?–1554), działającego wraz z grupą spiskowców w interesie Henryka VIII.

Jego brutalne morderstwo przedstawia niewielka scena poniżej portretu. Unosząc się z fotela w pobliżu wiszącego krzyża, kardynał błagalnie wznosi ręce w stronę mordercy, kierującego na niego ostrze miecza i podążającej za nim grupy żołnierzy. Motyw dekoracyjny widniejący ponad portretem złożony jest z atrybutów kardynała: krucyfiksu otoczonego sprzętami liturgicznymi i księgą, na której leży kapelusz kardynalski. Kompozycja ujęta została w konturową ramkę z narożami utworzonymi przez sploty winorośli.

Autorem malarskiego pierwowzoru był William Hilton Młodszy (1786–1839) brytyjski portrecista i twórca scen historycznych. Rytownik, James Charles Armytage (1802–1897), pracował w Londynie wykonując grafiki reprodukcyjne, w latach 1853-1887 współpracował z czasopismem „The Art-Journal”, do którego reprodukował obrazy artystów dawnych i współczesnych o różnorodnej tematyce. Posługiwał się technikami miedziorytu i stalorytu. Rycinę analogiczną do zaprezentowanej, według portretu kardynała Beatona autorstwa Hiltona, wykonał też Charles Picart (około 1780 – około 1837).

Ewa Gwiazdowska