Krzesło — pastisz mebla gotyckiego
4. ćwierć XIX wieku
Muzeum Zamkowe w Malborku
Jest częścią kolekcji: Malarstwo mistrzów Północy
Reprezentacyjny wizerunek królowej w całej postaci wyróżnia się dostojnością i wdziękiem. Ludwika Maria stoi na tle ciemnej kotary i dalekiego pejzażu, jej ciemne włosy opadają w puklach na ozdobioną sznurem pereł szyję i kark. Ubrana jest w atłasową, srebrzystą suknię z czarnym woalem upiętym wokół dekoltu, ozdobionym trzema misternymi broszami (na ramionach i pośrodku dekoltu). Suknię zdobią naszyte perły i drogie kamienie. W prawej ręce trzyma wachlarz z białego, strusiego pióra, w lewej białą chustkę. Z prawej nakryty czerwoną tkaniną stół ze złożonymi insygniami – koroną i berłem. W tle pejzaż z zamkiem, do którego zbliża się karoca i nieliczny orszak.
Bożena Fabiani [1973, s. 164–165], autorka opracowania ikonografii Ludwiki Marii, miała wątpliwości, czy jest to jej wizerunek jako księżniczki, czy już królowej, ponieważ dama wygląda na młodszą. Insygnia mogły zostać domalowane później. Ponadto bryła zamku nie przypomina ani Gdańska, ani Warszawy, ani Krakowa. Może jest to Nevers, do którego Ludwika Maria dokonała wjazdu 29 maja 1639 (jesień 1638?), obejmując we władanie księstwo po śmierci ojca. Nie udało się jednak znaleźć przekonywujących materiałów ikonograficznych do siedziby Gonzagów. Jednocześnie trzeba pamiętać, że Dankers po 1635 r. był już zatrudniony na polskim dworze i raczej nie wyjeżdżał do Francji. Zachowane wizerunki graficzne Ludwiki Marii ukazują ją w okresie tuż przed poślubieniem Władysława IV lub niedługo po ceremonii; zapewne większość odmładza królową. W tym stanie badań wiele pytań pozostaje bez odpowiedzi, chociaż przypisanie autorstwa Dankersowi przez badaczy pracujących dla Instytutu RKD wydaje się prawdopodobne.
Po ślubie per procura w kaplicy w Luwrze Ludwika Maria opuściła Paryż 27 listopada 1645, by przekroczyć granicę Polski 8 lutego 1646. Ceremonia zaślubin odbyła się 10 marca 1646 w Warszawie, a koronacja 15 lipca na Wawelu. Można przypuszczać, że wizerunek powstał w okresie tych uroczystych wydarzeń lub niedługo po, czyli w latach 1645–1646.
Jeszcze w Paryżu w 1645 r. drugi artysta, Flamand Justus van Egmont, namalował wspaniały portret królowej w całej postaci, na którym podkreślił jej dostojeństwo i ukazał z dbałością o podobieństwo, nie ukrywając tuszy. W twarzy monarchini zwracają uwagę ciemnopiwne oczy i bardzo jasna karnacja. Te pełne ekspresji ciemne oczy spoglądają na widza również z wilanowskiego portretu przypisywanego Danckersowi, a także z innych wizerunków, wykonanych później, przechowywanych w różnych zbiorach.
Autor / wytwórca
Wymiary
cały obiekt: wysokość: 255,0 cm, szerokość: 171,5 cm
Rodzaj obiektu
obraz
Technika
olej
Tworzywo / materiał
płótno
Czas powstania / datowanie
Miejsce powstania / znalezienia
Właściciel
Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
4. ćwierć XIX wieku
Muzeum Zamkowe w Malborku
ok. 1894
Muzeum Zamkowe w Malborku
ok. 1894
Muzeum Zamkowe w Malborku
odkryj ten TEMAT
Muzeum Narodowe w Lublinie
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna