Wejście do Rajskiego Ogrodu w Sanssouci

Jest to kolejna chromolitografia z cyklu widoków poczdamskiego Sanssouci. W zbiorach Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie zachowało się sześć z ośmioczęściowego (najprawdopodobniej) kompletu (por. inne noty, np. Widok impluvium w Rajskim Ogrodzie w Sanssouci, Wazy na górnym tarasie w Sanssouci). Odbitki, o bardzo wysokiej jakości drukarskiej, dokumentują obiekty małej i dużej architektury, wybrane fragmenty ogrodów Sanssouci, wzniesione lub ukształtowane ok. połowy XIX wieku, na zlecenie króla Prus, Fryderyka Wilhelma IV (lata panowania 1840-1861). Wspomnieć trzeba, że Sanssouci stanowiło, od połowy XVIII wieku, preferowane miejsce rezydowania pruskich władców. Większość podejmowanych przez Fryderyka Wilhelma IV projektów, realizowanych przez zatrudnianych przezeń architektów oraz projektantów ogrodów, odwoływała się w swym stylu do tradycji i estetyki starożytnej oraz renesansowej. Ukazane na chromolitografii wejście do tzw. Rajskiego Ogrodu (ogród znajdujący się w północnej części kompleksu rezydencjonalno-parkowego, obecnie stanowiącego część poczdamskiego ogrodu botanicznego) ma kształt pergoli spowitej winnym krzewem. Pergola (z jęz. łac. pergula – altana, ganek), to budowla ogrodowa o ażurowej konstrukcji na słupach, na której rozpinane były rośliny pnące. W starożytnym Rzymie pergole wykorzystywane były do uprawy winorośli, a jednocześnie – poprzez swój dekoracyjny, a zarazem funkcjonalny charakter – stanowiły ważny, dający cień, komponent południowych ogrodów. Pergola w poczdamskim ogrodzie, którą ukazuje grafika, zaprojektowana została (podobnie jak znajdujące się tam również Impluvium) przez Friedricha Ludwiga Persiusa (1803-1845), ucznia sławnego architekta pruskiego, Karla Friedricha Schinkla (1781-1841). Obaj architekci reprezentują historyzm; styl budownictwa, który odwołuje się do architektury minionych wieków. Szczególnie chętnie podejmowali cytaty z budownictwa rzymskiego, wczesnochrześcijańskiego oraz renesansowego. Ukazana pergola wsparta jest w części wejściowej na czterech kolumnach w stylu kompozytowym; samo zaś wejście do ogrodu, niski prześwit w kamiennym murze, zamknięte jest łukiem – elementem charakterystycznym dla architektury Persiusa, którego liczne dzieła określa się jako przynależne do stylu arkadowego (Rundbogenstil).

Pergola, Rajski Ogród, Fryderyk Wilhelm IV, ogród botaniczny, Friedrich Ludwig Persius, Poczdam, Rundbogenstil