Gruss aus Marienwerder. Der Dom und die Wohnung des Regierungspräsidenten | Pozdrowienia z Kwidzyna. Katedra i mieszkanie prezydentów rejencji

Widokówka „Gruss aus Marienwerder. Der Dom und die Wohnung des Regierungspräsidenten” („Pozdrowienia z Kwidzyna. Katedra i mieszkanie prezydentów rejencji”) ukazuje krajobraz Placu Rejencyjnego (dawniej Plac Zamkowy) z budynkami na tle ujętego fragmentarycznie zespołu katedralno-zamkowego. Kartka została wysłana z Malborka do Lubania (Lauban) na Dolnym Śląsku w dniu 29 września 1901 roku. Należy ona do odrębnej grupy pocztówek, tzw. „Gruss aus…” („Pozdrawiania z…”), które popularne były pod koniec XIX i na początku XX wieku. Produkowało je lokalne wydawnictwo i drukarnia Kunstverlag B. Groll, Marienwerder, Wpr. Korzenie tego kilkupokoleniowego, wielobranżowego przedsiębiorstwa, które swoją główną siedzibę miało przy Marienburger Strasse 43 (ob. ul. Braterstwa Narodów), sięgają 1838 roku.

Na pierwszym planie ukazana została kobieca postać stojąca w przestrzeni Placu Rejencyjnego, którego poziomą i przestrzenną kompozycję budowały kręte ścieżki drogowo-piesze wydzielające odrębne skwery z zielenią i drzewostanem, ujęte niewielkim ogrodzeniem. W głębi widoczne są fragmenty klasycystycznych budynków wzniesionych na początku XIX wieku. Pierwszy z lewej, o dwóch kondygnacjach, pełnił funkcję budynku akcyzy, drugi, o jednej kondygnacji naziemnej i użytkowym poddaszu, stanowił rezydencję prezydentów Rejencji Kwidzyńskiej — państwowej jednostki administracyjnej. Całość ekspozycji zamyka sylweta fragmentu zespołu katedralno-zamkowym ukazana od strony północnej.

Przestrzeń dawnego przedzamcza ukształtowała się już w średniowieczu i ewoluowała w kolejnych wiekach. Pierwotnie było ono integralną częścią gotyckiego zespołu katedralno-zamkowego, stanowiąc jego zaplecze gospodarcze oraz ważny element obronny, ufortyfikowany murami obronnymi i główną bramą zamkową po północnej stronie. Przekształcenia funkcjonalne w późniejszych wiekach pociągnęły za sobą wyraźne zmiany w zabudowie, kompozycji oraz w wystroju architektonicznym poszczególnych obiektów. W obecnym czasie pierwotna oraz nowożytna funkcja jest częściowo zatarta.

Łukasz Rzepczyński