Fontanna z baldachimem w Sanssouci

Fontanna z baldachimem znajduje się we wschodniej części kompleksu rezydencjonalno-parkowego Sanssouci w Poczdamie, około 30. kilometrów od Berlina. To obszerne założenie upodobali sobie królowie Prus. Początkiem rezydencjonalnej historii Sanssouci jest połowa XVIII wieku. Wówczas Fryderyk II, król Prus, zdecydował o budowie letniego pałacyku, malowniczo wpisanego w pagórkowaty krajobraz, schodzący w stronę rzeki Haweli. Sto lat później pretendent do tronu, a następnie monarcha pruski z rodu Hohenzollernów, Fryderyk Wilhelm IV (1840-1861), wprowadził szereg zmian i przekształceń w przestrzeń oraz zabudowę Sanssouci. Wiele z nich zostało krótko po realizacji utrwalonych w cyklu chromolitografii powstałych w berlińskiej drukarni Storch & Kramer, która specjalizowała się w kolorowych drukach płaskich. Sześć takich odbitek, naklejonych na karton, opatrzonych stosownym tytułem objaśniającym scenę, zachowało się w zbiorach Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie. Szczegóły ich akcesji do  zbiorów wilanowskich muzeum nie są znana. Niewykluczone, że ich pojawienie się w wilanowskiej kolekcji można wiązać z Augustem Potockim (1806-1867) oraz jego małżonką Aleksandrą z Potockich (1818-1892), właścicielami Wilanowa od roku 1845, których łączyły stosunkowo intensywne relacje artystyczne z Berlinem oraz okolicami (np. zamówienia dekoracji ogrodowych w wytwórniach Ernsta Marcha oraz Tobiasa Feilnera). W realizowanych pod auspicjami małżonków Potockich zmianach w obrębie pałacu oraz jego otoczenia dostrzec można inspiracje realizacjami z około połowy XIX. wieku w Sanssouci, powstałymi z inicjatywy Fryderyka Wilhelma IV. Przykładowo wskazać można upodobanie do cytatów z architektury włoskiej, m.in. doby renesansu, ale także starożytnej. Ukazana na chromolitografii fontanna z baldachimem, inspirowana budownictwem Starożytnego Rzymu, autorstwa Ludwiga Ferdynanda Hessego (1795-1876), znajduje się przy murze oporowym łączącym północną i południową część wschodniej granicy kompleksu Sanssouci. W kadrze litografii, poza motywem tytułowym, dostrzegamy wieżę Kościoła Pokoju (tzw. Friedenskirche, miejsce spoczynku członków rodu Hohenzollernów), zaprojektowanego również w połowie XIX wieku przez Friedricha Ludwiga Persiusa (1803-1845), według wskazówek samego króla. Warto dodać, że w niektórych źródłach pojawia się informacja, że monarcha był również autorem szkicu dla fontanny.

Poczdam, Hohenzollern, Fryderyk Wilhelm IV, August Potocki, Ludwig Ferdynand Hesse, fontanna, mur oporowy, Friedenskirche