Topór

Prezentowany zabytek został odkryty w miejscowości Zbójno, w powiecie parczewskim. Dzięki porównaniu wielu podobnych toporów archeolodzy mogą stwierdzić, iż został on wykonany około 5 tysięcy lat temu przez przedstawiciela ludności kultury pucharów lejkowatych, żyjącej wówczas na tych terenach.

Surowiec, z którego wykonano topór – czyli kamień, jest jednym z najstarszych materiałów, z których korzystał człowiek. Występujący niemal w każdym rejonie świata kamień służył mu przez tysiąclecia i dopiero nadejście ery metali spowodowało, że coraz rzadziej zaczęto go używać.

Topory kamienne mogły pełnić wiele funkcji. Od bardzo prozaicznych, takich jak narzędzia do obróbki, poprzez broń bojową, kończąc na symbolicznym atrybucie władzy.

Jak wykonywano topór kamienny?

Na początku trzeba było wybrać odpowiedni kawałek kamienia. Następnie uzyskiwano zarys topora, uderzając w surowiec tłukiem kamiennym. Po takiej wstępnej obróbce gładzono wszystkie jego powierzchnie na kamiennej płycie szlifierskiej. By zwiększyć skuteczność tarcia, płytę posypywano wilgotnym piaskiem. Kolejnym krokiem było wykonanie otworu. Tej trudnej sztuki dokonywano poprzez zastosowanie świdra łukowego. Było to urządzenie składające się z osi drewnianej z przymocowanym do niej wiertłem, którym najczęściej była pusta w środku kość. Wiertło wprowadzano w ruch poprzez użycie łuku z rzemieniem, którym owijano drewnianą oś. By dodatkowo zwiększyć efektywność wiercenia, często sypano pod wiertło piasek. Po kilkudziesięciu godzinach pracy otwór był gotowy i można było osadzić w nim drewniany uchwyt, czyli stylisko.