Figura kultu sił wegetacji

Znajdowane przy okazji prac rolnych figury nomolisia (liczba pojedyncza nomoli) grupy etnicznej Mende związane są przede wszystkim z magią rolniczą i kultem sił wegetacji. Ustawiane są na polach ryżowych, a po obfitych zbiorach składa się im ofiary. Ich wiek jest trudny do określenia, chociaż na niektórych rzeźbach badacze spostrzegli elementy stroju portugalskiego z XVI wieku. Niejasny jest także cel ich powstawania i przynależność do grupy etnicznej.

Prezentowana rzeźba nomoli przedstawia postać ludzką, której wyrzeźbiono dwie twarze – przednią i tylną. Obie mają okrągły kształt i wystylizowane rysy: duże i wyłupiaste oczy, szerokie nosy z wyraźnie zaznaczonymi nozdrzami oraz szerokie, lekko wysunięte do przodu usta, które układają się w półuśmiech. Opisane cechy fizyczne figury, na które składają się przede wszystkim przesadzone rysy twarzy i wyłupiaste oczy, są według afrykanistki Kathy Curnow typowe dla przedstawień nomolisia. Nie wszyscy badacze podzielają jednak jej zdanie. Christopher Fyfe oraz William Hart w swym artykule na temat rzeźb kamiennych z wybrzeża Górnej Gwinei zauważają, że podane przez badaczkę cechy można znaleźć zarówno wśród figur nomolisia, jak i znajdowanych przez współczesnych mieszkańców Gwinei bliźniaczo podobnych rzeźb pomda (liczba pojedyncza pomdo).

Katarzyna Findlik-Gawron