Bogurodzica Panagia [Wcielenie, Znamienie]

Z języka greckiego Panagia znaczy Przenajświętsza. Tym określeniem opisywano we wschodnim chrześcijaństwie od najdawniejszych czasów Bogurodzicę. Nazwa przyjęła się także dla Jej wizerunków, w których Maria, ukazana jako Orantka w postawie modlitewnej, z rozłożonymi rękami, ma umieszczony na łonie medalion z obrazem młodzieńczego błogosławiącego Chrystusa Emmanuela. Takie przedstawienie wyraża tajemnicę Wcielenia Zbawiciela. W ten sposób Bogurodzica staje się Bramą i Tronem dla Niego. Gest błogosławiącego Chrystusa i dostojne szaty wskazują na godność Najwyższego Kapłana w Jego Osobie. W przestrzeni świątyni Matka Boga Wcielonego obrazowana jest w obrębie sklepienia w sanktuarium, które symbolizuje Kościół ziemski. W wizerunku Panagii, Bogurodzica jako najważniejsza przedstawicielka Kościoła ziemskiego, widoczna jest ponad przegrodą ołtarzową. Na Rusi, gdzie rozbudowane ikonostasy przesłaniały całą przestrzeń między sanktuarium i nawą, ikony Bogurodzicy Panagii zaczęto umieszczać w szczycie przegrody ołtarzowej poniżej ikony Ukrzyżowania. Jej wizerunki zostały także spopularyzowane w mniejszych ikonach.

Teresa Bagińska-Żurawska https://orcid.org/0000-0002-9243-3967