Ulice Długa i Miodowa. "Powstanie"

Jest to ostatnia plansza 6-częściowego cyklu pt. „Powstanie” (zw. też „Noc Listopadowa”), dokumentujących początek zbrojnego zrywu listopadowego roku 1830, znanego jako powstanie listopadowe (pozostałe to „Plac Zygmunta”, „Belweder”, „Most Sobieskiego”, „Arsenał”, „Więzienie na Lesznie” – zob. noty). Autorami cyklu byli Jan Feliks Piwarski (1794-1859, rysownik oraz Fryderyk Krzysztof Dietrich (1779-1847), rytownik. Rycina dokumentuje wydarzenia, które rozegrały się na dzisiejszym placu Krasińskich, u zbiegu ulic Długiej i Miodowej. Doszło tu do walk pomiędzy pierwszym batalionem czwartego pułku piechoty (tzw. Czwartakami) pod dowództwem kapitana Antoniego Roślakowskiego, przeciw carskiemu pułkowi wołyńskiemu. Równocześnie do tej konfrontacji trwała obrona zdobytego Arsenału przeciwko wojskom carskim. Bój nieopodal pałacu Krasińskich stanowił istotną linię obrony przed próbującymi opanować z rąk powstańców Arsenał Rosjan. Walki wspierała ludność cywilna, m.in. wykorzystując jako pozycje ataku mieszkania w pobliskich domach, mierząc do zwartych formacji Wołyńców. Ostatecznie, przyniesiono Rosjanom rozkaz wycofania się do koszar, dzięki czemu Arsenał był uratowany dla powstańców. Przy tej ostatniej rycinie z serii warto jeszcze raz wspomnieć jej niezwykłe późniejsze dzieje, co m.in. opisała córka jednego z twórców, Balbina Piwarska, spadkobierczyni artystycznej spuścizny Jana Feliksa, autora rysunków. „Noc spaliłam, bo mnie straszyli, że jak znajdą, każą karę zapłacić…”. Piszący na początku XX wieku W. Gomulicki wyjaśniał, że w obecnych mu czasach cykl jest właściwie nie do znalezienia w komplecie, z racji represji jakie pojawiły się w konsekwencji upadku powstania i niszczenia z premedytacją wszelkich świadectw ikonograficznych. „Jedyna żyjąca córka znakomitego rysownika przestraszyła się mego zapytania – tak właśnie, jakby rzecz szła o bomby napełnione dynamitem” (W. Gomulicki, Córka artysty, w: Kwiaty z polskiej niwy, 1913). Ciekawe świadectwo siły jaką mogły nieść w sobie niewielkie formatem, ale mocne ładunkiem zawartych w nich treści – ryciny „Powstania” lub „Nocy Listopadowej”, dokumentujące początkowe, dające nadzieję, momenty zrywu wolnościowego 1830. 
Napisy dopełniające scenę zostały odbite z płyty; nad sceną: Powstanie; pod sceną: UL: DŁUGA I MIODOWA, w Warszawie 29 Listopada 1830.