Talerzyk

Okrągłe naczynie na podstawie dekorowane laką. Ten interesujący, nietypowy talerz został wykonany z drewna i następnie ozdobiony laką, złotem i najprawdopodobniej w późniejszym okresie podmalowany kolorowymi farbami. Charakterystyczny jest brak otoku, czyli brak typowego podziału na lustro naczynia i jego otok, czy inaczej – kołnierz. Główną dekoracją talerza jest liść koniczyny dzielący całą kompozycję na trzy części. Dwa płatki liścia są czarne, jeden złoty, a środek naczynia akcentuje niewielka rozetka. Obwód talerza podkreślają odchodzące od końcówek płatków koniczyny stylizowane liście glicynii. Pola zbliżone kształtem do trójkąta, powstałe wskutek łączeń płatków koniczyny i liści glicynii, wypełniono motywami liści klonu i kwiatów wiśni oraz siateczką z motywami geometrycznymi, być może powstałą w późniejszym czasie.

Naczynie wspiera się na niewysokiej, profilowanej podstawce. Przypuszczalnie ta część talerza również została wykonana później. Widoczny od spodu otwór pośrodku naczynia sugeruje, że była tam zamontowana nóżka, a całość pełniła funkcję niewielkiego stolika. Zapisy w dokumentach archiwalnych wskazują na obecność tego przedmiotu w dawnych Pokojach Chińskich w 1. połowie XIX w. W kolekcji wilanowskiej znajduje się jeszcze jeden analogiczny obiekt.

Talerz jest przykładem rozwoju i przekształcania się stylu nanban, który rozkwitał przez niemal stulecie począwszy od 1542 lub 1543 roku, kiedy do Japonii po raz pierwszy przyjechali Portugalczycy. Pierwsze przedmioty wykonane dla Europejczyków związane były z kultem chrześcijańskim. Zamawiali je jezuici prowadzący misje na terenie Japonii. Późniejsze wyroby przeznaczone na rynek europejski wynikały z zainteresowania egzotyczną estetyką dalekowschodnią.