
Profilowana cegła żebrowa
XIV wiek
Muzeum Zamkowe w Malborku
Jest częścią kolekcji: Sztuka i rzemiosło artystyczne (Zamek w Kwidzynie)
Dachówki, jako szeroko rozumiane ceramiczne pokrycia dachowe mają bardzo bogatą historię, która odzwierciedla rozwój architektury, warsztatu budowlanego oraz zmieniające się uwarunkowania klimatyczne i lokalne tradycje. Są nie tylko funkcjonalne, ale również mają znaczenie kulturowe i estetyczne. Wiele dachów o tradycyjnym pokryciu stało się symbolami lokalnych stylów architektonicznych. Ochrona zabytkowych budynków wraz z historycznymi dachami powinna być kluczowa dla zachowania dziedzictwa kulturowego, także jako autentycznych dokumentów przejawiających się m.in. w ich integralności oraz dawności. Niestety w dzisiejszych czasach następuje masowy i nieodwracalny proces wymiany historycznych pokryć dachowych na nowe, przy jednoczesnym niszczeniu tych zabytkowych, które w wielu przypadkach nadal dobrze spełniały swoją podstawową funkcję. Ponadto dachówki są nośnikiem wielu informacji oraz świadectwem kultury materialnej związanej z rzemiosłem strycharskim i dekarskim.
Znakomitym tego przykładem może być zachowana w zbiorach ceramiki budowlanej Zamku w Kwidzynie dachówka zakładkowa o ceglastej barwie, określana wg typologii holenderką lub esówką. Eksponat ten posiada falistą płaszczyznę przekroju i wykroju, a także trapezowy nosek (zaczep) na odwrocie w górnej części umożliwiający zawieszenie dachówki na łacie (drewniana listwa do ułożenia pokrycia dachowego). Nierówna i chropowata faktura oraz widoczne na zewnętrznej krawędzi ząbkowanie po użytym narzędziu wycinającym glinę, świadczą o ręcznym formowaniu i obrabianiu dachówki. Informacje te nie tylko określają warsztat strycharski, ale również pozwalają w pewnym zakresie określić wiek obiektu. Inną i indywidualną cechą tej dachówki jest występująca na jej zewnętrznej płaszczyźnie dekorowana inskrypcja, która powstała jeszcze przed jej wypałem — "Albrecht Wukowski(?) Anno 1728". Można ją powiązać z upamiętnieniem inwestora lub wykonawcy budowy budynku, jak również z rzemieślnikiem (strycharzem), który mógł ją wykonać np. na zakończenie dnia pracy (tzw. dachówka fajrantowa), jako element tradycji strycharskiej.
Równie ciekawa jest także proweniencja dachówki. Zabytek ten uzyskał status muzealium już w 1927 roku, kiedy to trafił do zbiorów dawnego Regionalnego Muzeum Prus Zachodnich w Kwidzynie. Był darem od włodarzy miasta Biskupiec (dawniej Bischofswerder), na którego obszarze podczas rozbiórki starego domu został znaleziony.
Łukasz Rzepczyński
Autor / wytwórca
Wymiary
cały obiekt: wysokość: 42 cm, szerokość: 28 cm
Rodzaj obiektu
dachówka
Technika
formowanie, rytowanie, wypalanie
Tworzywo / materiał
glina
Pochodzenie / sposób pozyskania
pozyskanie własne
Czas powstania / datowanie
Miejsce powstania / znalezienia
Właściciel
Muzeum Zamkowe w Malborku
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
nieznany
XIV wiek
Muzeum Zamkowe w Malborku
nieznany
XIV wiek
Muzeum Zamkowe w Malborku
Mann, C. A.
1855
Muzeum Zamkowe w Malborku
odkryj ten TEMAT
Muzeum Zamkowe w Malborku
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna
0/500
Używamy plików cookie, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Plikami cookie możesz zarządzać, zmieniając ustawienia swojej przeglądarki internetowej. Więcej informacji w Polityce prywatności.
Używamy plików cookie, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Plikami cookie możesz zarządzać, zmieniając ustawienia swojej przeglądarki internetowej. Więcej informacji w Polityce prywatności.
Zarządzaj plikami cookies:
Ten rodzaj plików cookies jest niezbędny do funkcjonowania serwisu. Możesz zmienić ustawienia swojej przeglądarki tak, aby je zablokować, jednak strona nie będzie wtedy działała prawidłowo.
WYMAGANE
Służą do pomiaru zaangażowania użytkowników i generowania statystyk na temat serwisu w celu lepszego zrozumienia, jak jest używany. Jeśli zablokujesz ten rodzaj cookies nie będziemy mogli zbierać informacji o korzystaniu z serwisu i nie będziemy w stanie monitorować jego wydajności.