Fetysz

Dogonowie dzielą się na cztery wielkie grupy – zwane potocznie plemionami. Swoje pochodzenie wywodzą od czterech przodków, braci Dyon, Domno, Arou i Ono, którzy opuścili mityczny kraj Mande i przybyli do dzisiejszych siedzib. Po zakończeniu migracji każdy z braci osiedlił się na innym obszarze i założył wioski, dając początek wielu kolejnym generacjom. Konsekwencje tego widoczne są do dzisiaj. Potomkowie Dyona i Arou zamieszkują tereny wzdłuż Masywu Bandiagara, spadkobiercy Domno ziemie położone na północnym wschodzie kraju Dogonów, wokół Douentzy i Hombori, natomiast potomków Omo można spotkać na równinach.

Kolejnym istotnym elementem struktury społecznej Dogonów są rody zwane binu ture. Są to grupy endogamiczne, których członkowie dzielą mityczny związek z założycielem rodu i zwierzęciem opiekuńczym. Mity dotyczące założenia rodu opisują zwykle historię sojuszu pomiędzy zwierzęciem opiekuńczym a założycielem rodu. Symbolem tego porozumienia jest duge – rodzaj amuletu będący znakiem ochrony. Amulet ten jest noszony przez Binukedine (przywódcę rodu, będącego jednocześnie kapłanem kultu Binu), jako namacalny, widoczny dowód łączności członków rodu ze światem nadprzyrodzonym. Zwierzę opiekuńcze traktowane jest przez członków rodu z szacunkiem, wszystkich obowiązuje zakaz polowania oraz spożywania jego mięsa. Ród składa się z kilku lineaży, pomiędzy którymi zawierane są małżeństwa. Przynależność do rodu jest dziedziczona z ojca na syna i łączy Dogona ze ściśle określoną grupą lineaży wymieniających się żonami, wywodzących się od tego samego przodka oraz posiadających wspólne zwierzę opiekuńcze.

Ewa Prądzyńska