Misa zdobiona

Wysoka misa gliniana znaleziona na cmentarzysku kultury jastorfskiej w Marianowie jest zdobiona na brzuścu uproszczonym ornamentem twarzowym w postaci zgeometryzowanej, plastycznej linii nosa i oczu. Zdobienie to jest wskazówką, że społeczność użytkująca to cmentarzysko kontynuowała wcześniejsze tradycje, właściwe kulturze pomorskiej (VII–III wiek p.n.e). Nekropolia w Marianowie jest jednym z pierwszych stanowisk związanych z ludnością kultury jastorfskiej, obecnej na Pomorzu Zachodnim od III stulecia p.n.e. Rodzimym obszarem tejże kultury są północne Niemcy – nazwa pochodzi od stanowiska archeologicznego w miejscowości Jastorf w Dolnej Saksonii. Prezentowana misa pełniła funkcję popielnicy w grobie ciałopalnym. W kulturze jastorfskiej ciała zmarłych zawsze poddawano kremacji i chowano w obrębie konstrukcji kamiennych układanych w grobach. W tym przypadku, w grobie odkryto aż dwa pochówki. W wyposażeniu, oprócz misy z ornamentem twarzowym, znajdowały się dwa pierścienie ze skręconego drutu brązowego oraz gliniany garnek dwuczłonowy. Cmentarzysko w Marianowie odkryto przypadkowo w 1934 roku podczas karczowania lasu. Pierwsze wykopaliska, w sposób amatorski, przeprowadził Martin Hasenjäger – ówczesny dyrektor muzeum regionalnego w Stargardzie. Badania archeologiczne podjął w 1936 roku Hans Jürgen Eggers z Pommerschesmuseum Stettin. Łącznie, do 1945 roku, odkryto około 14 różnych obiektów, głównie grobów ciałopalnych. Po wojnie, w 1963 roku badania na cmentarzysku kontynuował Ryszard Wołągiewicz z muzeum w Szczecinie, który odkrył kolejne 44 obiekty, w większości pochówki ciałopalne. Stanowisko archeologiczne w Marianowie datowane jest na okres przedrzymski (III–II wiek p.n.e).

Bartłomiej Rogalski