Dawid grający przed Saulem

„A kiedy zły duch zesłany przez Boga napadał na Saula, brał Dawid cytrę i grał. Wtedy Saul doznawał ulgi, czuł się lepiej, a zły duch odstępował od niego.” (1 Sm, 23)

Na obrazie ilustrującym fragment Księgi Samuela, skromny młodzieniec z harfą stoi przed wspaniałym tronem królewskim, na którym szamocze się ogarnięty szałem władca, podtrzymywany przez dworzan. Pod wpływem muzyki Dawida złe duchy powoli opuszczają ciało Saula, co zilustrowane zostało za pomocą wydobywającego sią z jego ust obłoku z czarnymi, skrzydlatymi postaciami.

Wzorcem dla kompozycji obrazu był miedzioryt Adriaena Collaerta (około 1560–1618), pochodzący z cyklu Encomium Musices, po łacinie oznaczającego pochwałę muzyki, wydanego około 1590 roku przez znanego antwerpskiego wydawcę Philipa Gallego (1537–1612). Collaert stworzył natomiast swoje dzieło na podstawie rysunków flamandzkiego artysty Johannesa Stradanusa (1523–1605), działającego głównie we Włoszech, związanego przez wiele lat z dworem Medyceuszy we Florencji. Na cykl Encomium Musices składało się 16 grafik ilustrujących różnorodne sceny biblijne, każda opatrzona wersetami odnoszącymi się do przedstawianych aspektów muzycznych. We wstępie natomiast podkreślano pozytywny wpływ muzyki na ciało i ducha.

Monika Frankowska-Makała