Lampa naftowa

Pojawienie się lampy naftowej wiąże się z próbami szczególnie intensywnymi na świecie w 1. połowie XIX w., otrzymania z ropy naftowej paliwa lepiej świecącego i tańszego niż dotychczas używane różne gatunki olejów i ich mieszaniny. W Polsce badania takie prowadził Ignacy Łukasiewicz. W wyniku licznych prób otrzymał on z ropy naftowej jasno świecący destylat – naftę i postanowił wykorzystać go do oświetlenia. Pierwszą lampę naftową skonstruował on w 1853 r. Jednak pierwsze próby w tym zakresie poczynił znacznie wcześniej, podczas praktyki aptekarskiej odbywanej w Łańcucie. Właścicielem tutejszej apteki był Antoni Swoboda, u którego młody Łukasiewicz praktykował w l. 1836-1840. Po czteroletniej praktyce przyszły twórca polskiego przemysłu naftowego zdał egzamin aptekarski, po czym wyjechał do Rzeszowa, a następnie do Lwowa, gdzie kontynuował swoje doświadczenia. Skonstruowana przez niego lampa naftowa (bardzo masywna) składała się z cylindrycznego blaszanego zbiornika na naftę, na który nałożona była metalowa rura z okienkami z miki i otworami zapewniającymi stały przepływ powietrza. Zanurzony w zbiorniku knot specjalnym otworem był wyprowadzony ponad zbiornik do metalowej rury z otworami, w której się palił. Lampy naftowe zaczęto powszechnie używać do oświetlenia w l. 1860-1865. Formę zewnętrzną oraz poszczególne elementy przejęły one od lamp olejnych z połowy XIX w. Najpopularniejszą ich odmianę stanowiły lampy stojące. Opisywana lampa posiada metalową podstawę i szklany zbiornik na naftę w który wkręcony jest palnik. Na palnik nałożone jest szkiełko (kominek) i klosz umieszczony na specjalnej ramce.

Joanna Kluz