Szkatuła

Szkatuła zdobiona florenckimi mozaikami pietra dura zakupiona została przez

Stanisława Kostkę Potockiego lub jego syna Aleksandra, kierujących się prawdopodobnie tymi samymi intencjami gromadzenia pamiątek narodowych, gdyż uznawana była wówczas za własność króla Jana III. Wiele lat później nazwano ją „Szkatułą Marysieńki”. Wykonana jest z palisandru fornirowanego hebanem. W kompozycji jej dekoracji dominującą rolę odgrywają motywy geometryczne. Czerń hebanu, którym pokryto powierzchnię, stanowi tło dla mistrzowskich kompozycji wielobarwnej mozaiki florenckiej z przedstawieniami ptaków,

kwiatów i owadów umieszczonych w centralnych polach ścianek. Ściankę przednią zdobią zwrócone do siebie szczygieł i trznadel. W narożnikach umieszczono pojedyncze kwiaty: goździk, anemon, hiacynt i narcyz. Mozaiki te „malowane” są wyłącznie kolorem zestawianych w obrazie kamieni, bez retuszowania. Mosiężne plakietki z maszkaronami lub maskami fantazyjnych stworów ujmują krawędzie szkatuły, narożniki, akcentują osie ścianek bądź stanowią oprawę pojedynczych kamieni. Korpus szkatuły spoczywa na czterech orłach z rozpostartymi skrzydłami siedzących na kulach. Strzegły one tajemnic zamkniętych w dwóch skrytkach zamaskowanych gzymsem dolnej krawędzi, uniemożliwiając ich otwarcie niewtajemniczonym.

AK

Apartamenty królewskie, ekspozycja muzealna, wilanowska kolekcja, Stanisław Kostka Potocki, Aleksander Potocki, mozaika florencka.