Gulden

Książę Filip Juliusz bił monety od 1609 roku w mennicy założonej przez jego ojca Ernesta Ludwika na zamku we Franzburgu. Działalność mennicza władcy była niezgodna z prawem monetarnym Rzeszy, ponieważ w Księstwie Pomorskim funkcjonować mogła tylko jedna mennica w Szczecinie. Zadłużony książę wydzierżawił mennicę, co otworzyło drogę do masowej emisji niskowartościowych drobnych monet, które przyczyniły się do destabilizacji monetarnej i wybuchu inflacji (okres zwany Kipper und Wipperzeit). Dzierżawca, C. Rottermund, oprócz drobnej monety inflacyjnej bił wysokie nominały ze srebra – półtalary, talary i talary podwójne oraz guldeny ze złota. Na wszystkich umieszczano popiersie władcy i wielki herb dynastyczny Gryfitów. Guldeny znane są tylko z dwóch roczników, 1609 i 1611. Różnią się odmianami w legendach i inicjałami dzierżawcy. Na awersie pojawiło się książęce popiersie w zbroi, z charakterystyczną dla epoki krezą wokół szyi. Pomimo niewielkich rozmiarów krążka wizerunek został dobrze opracowany, z zachowaniem rzeczywistych rysów twarzy młodego władcy i charakterystycznych bujnych włosów. Tytulatura w otoku DUX STETTIN podkreślała aspiracje Filipa Juliusza do ziemi szczecińskiej po ewentualnej atrofii książąt szczecińskich. Na rewersie guldenów dziewięciopolowej tarczy herbowej towarzyszy cytat biblijny odzwierciedlający religijną ideologię państwa. Niewielki zysk z bicia guldenów (emisje złote podlegały ścisłej kontroli i musiały trzymać się standardów) zawęził dalszą produkcję menniczą we Franzburgu do tradycyjnych srebrnych nominałów. Złote monety służyły potrzebom dworu Filipa Juliusza. Muzealny egzemplarz pochodzi z pomorskiej kolekcji prof. Helmuta Hahna, sprzedanej na aukcji w Berlinie w 2013 roku. Poprzednim jego właścicielem był przedwojenny kolekcjoner – Karl Ludwig Grabow, który swój zbiór pomorski w 1930 roku wystawił na licytację.

Genowefa Horoszko