Lekyt białogruntowany, czarnofigurowy

Pierwsze lekyty pojawiają się pod koniec VI w. p.n.e. Były to naczynia smukłe, na niskiej stopce, o brzuścach w różnych kształtach – najpierw produkowane są te zwężające się ku dołowi (jak w lekycie wilanowskim), a później także takie o formie równego walca. Ich szyjki są smukłe i wysokie, zakończone kielichowatym wylewem. Naczynia te mają także pionowy uchwyt. Lekyty służyły do przechowywania i nalewania oliwy.

Właśnie tak uformowany został zabytek wilanowski. Niestety do naszych czasów nie zachował się w całości – brak mu podstawy (stopki), wylewu i części szyjki, został także sklejony z fragmentów. Dekoracja naczynia zachowała się w bardzo słabym stanie. Z pewnością wiemy, że jego brzusiec pokryto białą angobą, która miała służyć za tło dla czarnej dekoracji. Rozpoznać możemy także malowane czernią motywy geometryczne i roślinne, takie jak pionowe i poziome pasy oraz kratownice. Centralną część dekoracji stanowi (ledwo widoczna) wijąca się gałązka bluszczu z naprzemiennie ułożonymi liśćmi i owocami. Lekyty białogruntowane były często stosowane jako ceramika grobowa, ze względu na nietrwałość ich dekoracji. Zdaje się, że do codziennego użytku preferowano te czerwonofigurowe oraz w całości pokryte czarnym firnisem.