Talar Rzeszy

W średniowiecznej Rzeszy niemieckiej obok miast stanowiących własność lokalnych feudałów funkcjonowały również miasta cesarskie bezpośrednio podległe cesarzowi oraz wolne miasta pozostające poza lokalną jurysdykcją. I jedne i drugie miały prawo do bicia własnego pieniądza. Miasta cesarskie manifestowały swój status, umieszczając na monetach imię aktualnie panującego cesarza. Konflikt między niemieckimi protestantami i katolikami, zwany wojną trzydziestoletnią, i związane z nią wydatki uaktywnił menniczo wiele ośrodków. Jednym z nich był Frankfurt, dla którego 1. połowa XVII wieku stanowi okres wzmożonej emisji talarów. Rok 1623, w którym wybito prezentowaną monetę zapoczątkował krótką przerwę w walkach. Pozwoliła ona na zgromadzenie środków potrzebnych do dalszego prowadzenia wojny. Moneta nosi znak klucza oraz litery AE w ligaturze. Są to identyfikatory Caspara Ayrera, mincerza frankfurckiego w latach 1618–1636. Głównym i jedynym motywem rewersu jest krzyż grecki z herbem miejskim na przecięciu ramion. Symbol ten przewijał się zresztą w mennictwie frankfurckim jeszcze przez długie dziesięciolecia po zaprzestaniu działań wojennych. Wygląd zakończeń ramion krzyża był zróżnicowany. W tym przypadku są to wyobrażenia aniołów, jednak najpowszechniejszym, przypadających na czasy wojny trzydziestoletniej, był krzyż prosty z lekko rozszerzonymi końcówkami ramion. Nie jest to z pewnością kwestia przypadku, lecz przekaz sympatii politycznych. Pomimo, że miasto cesarskie powinno wspierać militarnie katolickiego cesarza, nigdy oficjalnie nie opowiedziało się za żadną ze stron konfliktu. Dlatego też nawet podczas okupacji szwedzkiej w latach 1631–1635 Frankfurt nie doznał większych zniszczeń i cieszył się statusem wolnego miasta do 1866 roku, kiedy w ramach jednoczenia Niemiec wcielono go do Prus. Był jednym z ostatnich wolnych miast w obrębie Rzeszy. Wraz z odrębnością polityczną zlikwidowano również jego mennicę.

Mieszko Pawłowski