Mężczyzna z żółtą rękawiczką (Bailly 1584-1657) - autoportret

Obraz był przypisywany Abrahamowi van den Tempel. Jednak na podstawie informacji, że w antykwariacie Steinmeyera w Lucernie znajdował się identyczny autoportret Davida Bailly (reprodukowany przez Joshuę Bruyna , zob. Bruyn 1953), znany ze sztychu Conrada Waumansa z roku 1649 (publikowanego w: Meyssens 1649), obraz wilanowski przypisano Davidowi Bailly. Uważa się go za replikę autorską namalowaną prawdopodobnie w Leydzie w latach 40. XVII w.

Zrównoważony w wyrazie autoportret malarza, zbliżającego się do sześćdziesiątki, na którym mistrzowsko zostały rozmieszczone akcenty barwne – ciemna tonacja tła i stroju (oliwkowa i czarna), zestawiona z bielą kołnierza, mankietu koszuli i żółtą rękawiczką, skupia uwagę widza na jego poważnej twarzy, a zwłaszcza na oczach. Dla Davida Bailly ten autoportret musiał mieć duże znaczenie, skoro w 1651 r. umieścił go w niezwykłej kompozycji, będącej podwójnym autoportretem artysty i jednocześnie alegorią vanitas. Na pierwszym planie z lewej przedstawił siebie jako młodzieńca siedzącego przy stole, na którym w pozornym nieładzie rozmieszczono różne przedmioty – emblematy vanitas, m.in. czaszkę, sznury pereł, rzeźby, księgę, fajkę, listy, wazon z kwiatami oraz obrazy (jeden to portret młodej kobiety – może personifikacja samej marności). Malarz zabawił się z widzem, łudząc go, że tak wygląda teraz autor obrazu. Ten przystojny młodzieniec trzyma malsztok (taki jak na autoportrecie Rembrandta z pudlem) – patyk służący do podpierania ręki, atrybut zawodu malarza, oraz swój portret w starszym wieku (owal wpisany w prostokąt). W momencie powstania alegorii malarz miał ok. 67 lat. Na kawałku papieru zwisającym ze stołu widzimy podpis, datę i refleksyjną sentencję: VANITAS VANIT(AT)UM. / ET OMNIA VANITAS / David Bailly pinxit / Ao 1651.

Dzieło Bailly’ego znajduje się obecnie w Lejdzie (olej na desce; 89,5 × 122 cm, Stedelijk Museum De Lakenhal).