Stolik

Stolik w typie empire
Na klasycyzmie kończy się okres uniwersalnych stylów w sztuce europejskiej, wyróżniających się wspólnymi cechami w architekturze, sztukach plastycznych i rzemiośle. U schyłku XVIII w. francuski klasycyzm przybrał uproszczoną formę zwaną stylem dyrektoriatu, a potem wzbogacony za Napoleona Bonaparte antykiem rzymskim i sztuką starożytnego Egiptu – przemienił się w styl empire. W kierunku uzyskania większej klarowności, lekkości i finezji kosztem uproszczenia form poszedł klasycyzm angielski od czasów Roberta Adama. Około 1800 r. klasycyzm angielski, podsycany przez odkrycia w Pompejach i Herkulanum oraz znaleziska archeologiczne ma terenie Toskanii, znacząco wpłynął na sposób urządzania wnętrz w Europie. Wzorowane na wizerunkach z waz greckich meble stawały się niejako kwintesencją starożytnych zapożyczeń. W takiej formie późny klasycyzm został zaadaptowany w austriacko-niemieckim stylu biedermeier oraz we francuskim stylu restauracji po Kongresie Wiedeńskim 1815 r. i utrwalił się w meblarstwie XIX w. W kształtach prezentowanego czteronożnego stolika pomocniczego, bliskiego w stylistyce wzorom empire przez zastosowanie mosiądzu i zdobniczych odlewów z brązu złoconego, pobrzmiewają echa starożytnego greckiego trójnogu lub używanego w rzymskiej codzienności poręcznego stolika zwanego „cilibantum”.
Teresa Bagińska-Żurawska https://orcid.org/0000-0002-9243-3967